Monday, December 8, 2008

Guess? Success Teaches Lessons in Leadership


Once again my very smart friend Tom Barrack of Colony Capital sent me one of his essays that was based on his pondering over a way “to chart a path to lead our team and our investors out of this jungle” in reference to what’s been going on with the economy. He found the answer while talking with one of his friends, Paul Marciano, the CEO of Guess?, Inc. Paul and his brothers are self-made and have built Guess into one of the most well-known fashion brands in the world.

He asked Paul what his insights were on the economy, and because Guess has a great balance sheet and is well positioned for economic turbulence, their discussion was focused on one issue: leadership. Leadership is not the ability to cut down the trees that are blocking the path out of the jungle, it is the ability to see what jungle we are in and then choose the path.

Paul Marciano’s exemplary behavior, as leader of his company, is to subordinate feelings and fear of changed circumstances to values and responsibility. That becomes the focus. His philosophy is simple: “What’s happening in the world is not good, and it will most likely get worse before it gets better, but what we are doing in the company is managing better, reducing costs and expanding market share while others are panicked, consequently, business and the future will be better than ever.”

When I read that, I realized how clear that message is, and what a great lesson in leadership it provides. He is making sure that their core values, their integrity, are remaining intact. And he points out that the future will be better than ever because of this approach. Tom adds these questions for emphasis, to make clear the focus of his own company: “What do we stand for, where are we going, what are the key attributes of success or failure, and what code monitors our conduct?”

This brings us to an important point: To be an effective leader, people must have trust and confidence in what you say and how you act. Guess creates, manufactures, distributes and retails fashion around the world, and as an industry, fashion is known for being capricious. But because Paul Marciano remains fixed on his principles, he takes the guesswork out of his future. My guess is that we should all do the same.

By Donald Trump.

Tuesday, December 2, 2008

Монголын хамгийн баян 10 хүн хэн бэ?

Энэхүү жагсаалтанд улс төрчид байсангүй. Харин бизнес эрхлэгчид байсан юм.
1. Лу.Болд 400 гаруй тэрбум төгрөг
2. Эм Си Эс Оджаргал 200 гаруй тэрбум төгрөг
3. Женко Баттулга байсан санагдана. 100 гаруй тэрбум төгрөг.

Су.Батболд 279.9 сая төг-ийн хөрөнгөтэй гэнэ. Түүний жилийн орлого 3.1 сая төг, харин гэр бүлийнх нь орлого 49.7 сая төг.Н.Баяртсайхан 402 сая төг-ийн эзэн. Өөрийнх нь орлого 9 сая, гэр бүлийнх нь 64 сая төг. Ж.Наранцацралт 356.7 сая төг-ийн хөрөнгөтэй бөгөөд түүний жилийн орлого 6.7 сая төг, гэр бүлийнхэн нь 43.3 сая төг. С.Отгонбаяр 4.9 тэрбум төг-ийн хөрөнгөтэй гэнэ. Сайдын жилийн орлого 21 сая төг, гэр бүлийнх нь 2.3 сая төг. Мөн 299.4 сая төг-ний үнэтэй байранд амьдардаг гэнэ. Эрүүл мэндийн сайд Д.Туяа 1.3 тэрбум төгрөгтэй юм байна. Түүний өнгөрсөн жилийн орлого 159.2 сая төг бол гэр бүл нь 16.8 сая төг олжээ. ХХААн сайд Д.Тэрбишдагва 12.5 тэрбум төг-ийн хөрөнгөтэй гэнэ. Түүний жилийн орлого 40.3 сая бол гэр бүл нь 194.4 сая төгрөг. Б.Эрдэнэбат 17.9 тэрбум төг-ийн хөрөнгөтэй. Жилийн орлого нь 3.3 сая төг, гэр бүлийнх нь 66.4 сая төгрөг. Гадаад хэргийн сайд Н.Энхболд 228.8 сая төг-ийн хөрөнгөтэй гэнэ. Өөрөө 3.3 сая төг олдог бол гэр бүл нь 18.8 сая төгрөгийн орлого олжээ.

Монголын хамгийн баян 10 хүний жагсаалт. Энэхүү жагсаалтанд улс төрчид байсангүй. Харин бизнес эрхлэгчид байсан юм.

1. Лу.Болд 400 гаруй тэрбум төгрөг

2. Эм Си Эс Оджаргал 200 гаруй тэрбум төгрөг

3. Женко Баттулга байсан санагдана. 100 гаруй тэрбум төгрөг.

Зөвхөн Женко Баттулгаар бодвол Баянгол Зочид Буудал, Талх-чихэр, Мах-Импекс, Сити-Такси, Коникагийн салбарууд, Ийгл ТВ, Касбаланка баар, Женко Тур, Женко сургууль гээд бодохлоор дээрхи тоонууд үнэнд нилээд дөхсөн тоонууд болов уу.
Тэгэхдээ эдгээр бизнес эрхлэгчид бол жинхэнэ баячууд нь биш, цаана нь жинхэнэ акулууд нь нуугдаж байгаа. Малигар шар залуугаас авахуулаад, Нямдорж, Улаан, Мөнх-оргил, Сү.Болд гэх мэтчилэн.

Монголын толгой баячуудыг 200 сая доллараар хэмжигдэх хөрөнгөтэй Лу.Болд тэргүүлдэг байна. УИХ-ын гишүүн асан Лу.Болд Монголын хамгийн том хувийн банк “Голомт”-ын эзэн. “Бодь” группыг гэр бүлээрээ эзэмшдэг. Монголдоо хамгийн өндөр, хамгийн үнэтэйд тооцогддог барилга “Бодь” цамхаг ч мөн Лу.Болдынх.
2-рт, УИХ-ын гишүүн Ш.Отгонбилэг агсны гэргий УИХ-ын гишүүн Д.Туяа 100 гаруй сая долларын хөрөнгөтэй хэмээн бичигддэг байна. Ш.Отгонбилэг агсан Монголдоо төдийгүй, дэлхийд цуутай бизнесмэн байсан. Зах зээлийн шилжилтийн эгзэгтэй үед “Эрдэнэт” үйлдвэрийг удирдаж, хөл дээр нь бат зогсоосон, дэлхийд данстай тэрбумтан Доди Аль Фаеидтай дотно нөхөрлөж явсан домогт ноёнтныг монголчууд үгүйлж, эмгэнэн дурссаар байдаг. Нөхрийнхөө ажил албыг залгамжилж үлдсэн хатагтай Туяа хүүгийн хамт төрийн албанд зүтгэж яваа ч, бизнесээ өргөжүүлж, хотын төвд гоёмсог байр сүндэрлүүлж, “Капитрон” хэмээх өвөрмөц нэртэй банк байгуулан ажиллаж байгаа. Хууль тогтоох байгууллагад ажилладаг төрийн түшээ Туяа хатагтай бизнес, аж ахуйн үйл ажиллагаа удирдаж явуулдаг, харин аж ахуйгаа удирдах ажилтнуудаа “нүдийг нь олж” томилсон, гайхалтай мэдрэмжтэй хатагтай гэдэг. Монголдоо хөрөнгөөрөө аман хүзүүддэг УИХ-ын гишүүн Туяа хотын төвд 7 өрөө байранд амьдардаг
“MCS” группын ерөнхийлөгч Ж.Оджаргалыг 50 гаруй тэрбумаар тооцогдох хөрөнгөтэй гэдэг. “MCS электроникс” компьютерийн зах зээлд ноёрхож, “Анун”, “Анунгоо” төв өргөн хэрэглээний бараа, гэрийн тавилгын худалдаа эрхэлж, “Спирт Бал бурам” ХК-ийн ихэнх хувьцаа гарт нь төвлөрч, “Орчлон” дунд сургууль, “Орчлон” цогцолбортой, эрчим хүч, дэд бүтцийн салбарт амжилттай ажилладаг энэ эрхэм дэлхийд алдартай брэнд “Coca cola” ундааг Монголд үйлдвэрлэх эрхийг 4 сая доллараар худалдан авч, монголчуудыг гайхшруулсан. Залуухан тэрбумтан Ж.Оджаргал гэргий, гурван хүүхдийн хамт өөрийн “Орчлон” цогцолорбн хоёр давхар хауст амьдардаг.
“НИК”-ээр овоглодог, цуутай бизнес хатагтай Оюунгэрэл 40 шахам тэрбум төгрөгийн хөрөнгөтэй, 4-рт бичигддэг аж. “НИК”-ийн хувьчлалын тендерт оролцон ялагчаар тодорч, 8 сая доллар ТӨХ-нд шууд өгөв. Мөн “Каитрон” банкинд ихээхэн хөрөнгө оруулсан нэгэн.
5-рт “Буян”-гийн Жаргалсайхан орж байна. Түүний халаасанд 30 орчим сая доллар эргэлддэг сурагтай. Топ-10 бизнесмэнд багтдаг бизнесмэнүүдээс хамгийн нээлттэй, илэн далангүй яриатай нэгэн. Хаммер жип, шевролет, лимузин Монголд анх унаж байсан, машины хоббитой. Монголд нэг л ширхэг байдаг машин унаж чамирхдаг энэ рхэм, толгой хоргоддог гэр орондоо анхаардаггү йнь гайхмаар. Тэрээр хотын төвийн хоёр өрөө байранд, гэргий гурван хүүхдийн хамт “зутруухан” амьдардаг. Саяхан хоёр тэрбум төгрөгөөр хувийн онгоц худалдан авсан. 1 сая долларын үнэтэй хөгжим аппаратуртай. Ноён Жаргалсайханы мэдэлд байдаг “Мираж” продакшн энэ зун залуу дуучин Жавхлан, дуучин Ариунаа, Оросын ВИА Гра хамтлагийн тоглолтыг зохион байгуулж, 300 сая төгрөгийн ашиг олсон гэнэ.
“Эрэл”-ийн вант улсын эзэн Б.Эрдэнэбат 29 тэрбумын хөрөнгөөр 6-рт бичигддэг. Улсын төсөвт жил бүр 3-4 тэрбум төгрөгийн татвар төлдөг. Энэ эр 15-р хороололд “Эрэл”-ийн ажилчдынхаа байрны 4 өрөө сууцанд амьдардаг.
Жагсаалтын 7-д “Монгол газар”-ын Мянганбаярыг оруулдаг. Есөн эрдэнийн дээд алтаар “занималддаг” энэ эрхэм худалч хүнд Монголын бүх аймагт алтны үндсэн ба шороон ордтой. “Монгол газар” алтны эрэл хайгуул, нөөц тогтоох ажилд онцгой анхаарч ОХУ, Япон, Канад, Солонгостой хамтарч, сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмжөөр тоноглож хайгуулын ажил хийхийн зэрэгцээ, хамгийн энгийн далдыг харагч, үзмэрч ажиллуулж алтны ордыг илрүүлэхийг оролддог. “Цэцэг” зочид буудал, худалдаа үйлчилгээний “Цэцэг” төвтэй. Сэлэнгэ аймагт газар тариалан эрхэлдэг компанитай. 28,5 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөтэй гэгддэг.
“Алтай трейдинг” компанийг үүсгэн байгуулагч, УИХ-ын гишүүн С.Батболд 8-рт бичигдэж байна. Чингис зочид буудал, “Скай” худалдааны төв, “алтай кашемир”, “Скайтель” компанид хөрөнгө оруулсан.Мөн “Бороо гоулд” алтны уурхайд чамгүй хөрөнгө оруулсан гэдэг. Тэрээр 13-р хорооллын 4 өрөө байранд эхнэр, таван хүүхэдтэйгээ амьдардаг.
Монголын толгой баячуудын 9-рт 28 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөтэй “Оюуны ундраа” группын ерөнхийлөгч с.Отгонбаяр бичигджээ. Тус компани 20 гаруй салбар нэгжтэй. Нефтийн бизнес эрхэлдэг түүний мэдэлд хэд хэдэн дээд сургууль, худалдаа үйлчилгээний томоохон төвүүд харьяалагддаг. Гэвч 28 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөтэй УИХ-ын эрхэм гишүүн Сансар хороололд 4 өрөө байранд тун даруухан амьдардаг.
10-рт “Женко” групын ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг оруулсан байна. Ноён Баттулга 22 тэрбум төгрөгийн хөрөнгөтэй гэдэг. Баянгол зочид буудал, “Талх чихэр”, “Мах импекс” зэрэг үндэсний томоохон үйлдвэрийг удирддаг. “Коника” гэрэл зургийн студи, “Сити шоп” дэлгүүрийн сүлжээ ноён Баттулгын өмч. Саяхан УИХ-д сонгогдсон Х.Баттулга гишүүнийх 11-р хороололд найман өрөө байранд эхнэр, дөрвөн хүүхдийн хамт амьдардаг.

Энд Монголын зарим нэг толгой баячуудын яаж баяжсан талаарх түүхээс бичсэн байна. Хэдэн жилийн дараа манай вимочдийн нэрс Монголын толгой баячуудын жагсаалтанд явж байхыг ерөөе. Доорх бичлэгийг мөн л гоогл ахаас авлаа.

1. Лу. Болд
Энэ хүн оюутан байхдаа хоёр Германы хооронд наймаа хийж анхны хуримтлалаа бий болгосон. Ардчилсан Хувьсгалын дараа Монголын оюутны холбоонд хамт ажиллаж байсан М.Зоригт, Д.Баясгалан нартай хамтарч Бодь группыг байгуулсан бөгөөд компьютерийн наймаанаас нэлээдгуй ашиг олж түүгээрээ Голомт банкыг байгуулсан. Голомт банк нь Сэргээн Босголтын банктай нэгдээд буцаад салсан алдарт хэргээс хойш маш хурдацтайгаар өссөн бөгөөд одоо Монголын 2-т ордог банк болсон. Бас Бодь группын хамгийн том саалийн үнээ гэж хэлж болно. Бодь групп нь нэг хэсэг мөнгө угаасан, Монголд цөмийн хаягдал булах гэсэн, Сэргээн Босголтын банкыг дампууруулсан гэсэн хэргүүдэд орооцолдож байсан авч, тэгсхийгээд нам болсон. Голомт банк нь 2004 оны Монголын шилдэг банкаар шалгарсан хамгийн сайн менежменттэй банк бөгөөд нийт актив нь 200 тэрбум төгрөгт дөхөж яваа. Удахгуй Монголын нэгт ордог банк болж болзошгүй.

2. Улсын Их Хурлын гишүүн хадагтай Туяа
Түүний нөхрийн талаар та бүхэн надаар хэлүүлтгүй мэдэж байгаа. Туяа гишүүн нөхрөөсөө 20,0 сая ам долларын хөрөнгө өвлөж аваад гадаадын банкинд байршуулсан гэж ярьдагч үнэн худлыг нь мэдэхгүй юм . Гэхдээ энэ хадагтайд нөхрөөс нь ирсэн нилээн хэмжээний хөрөнгө байгаа гэдэг нь ойлгомжтой. /хэдий хэмжээтэй гэдгийг нь мэдэхгүй юм/ Отгонбилэг агсан Эрдэнэт үйлвэрийн захирал байхдаа Лондонгийн бирж дээр зэсийн үнэн дээр тоглож /улсын хөрөнгөөр/ дундаас нь гайгүй ашиг олсон юм шиг байна лээ. Одоо хүртэл Отгонбилэг захирлын үүсгэсэн энэхүү бизнесийг нэгэн эрхэм атгачихсан сууж байгаа.

3. Буянгийн Жагаа
Энэхүү нөхөр анх багаасаа бизнес хийсэн хүн. Түүнд хамгийн их ашиг авчирсан анхын бизнес нь орост улаан хамба хилэн өндөр үнэтэй байдгийг нь мэдээд Хятадаас маш хямд үнээр өөр өнгийн хамба хилэн Монголд авчраад улаанаар будаад Орос руу гаргаж байсан нь гэсэн. Бас хамгийн анх Монголд хоршоо байгуулсан хүн бөгөөд хуучин нийгмийн үеийн хамгийн том хувийн өмчтөн байсан байгаа юм. Энэ хүн улс төр лүү ороогүй бизнестээ хамаг анхаарлаа хандуулсан бол өдийд ч юм уу ирээдуйд тэрбумтан /доллараар/ болчих найдвартай хүн гэж би боддог юм.

4. Эрэлийн Эрдэнэбат
Энэ хүн Монголд анх хоршоо байгуулж эхлэхэд хэсэг нөхдийн хамт өөрийн мэргэжлийн дагуу уул уурхайн хайгуулийн чиглэлээр хоршоо байгуулсан. Тухайн үед Сайд нарын зөвлөлийн гишүүн байсан нэгэн эрхэмийн тусламжтайгаар Ардын банкнаас 200,0 мянган төгрөгийн зээл авсан бөгөөд энэ нь тус хоршооны цаашаа өсч хөгжих гол эх үндэс нь болсон. Алтны маш их нөөцтэй уурхайнуудын хүчээрээ Монголын хувийн хамгийн том компани болж чадсан хэдий ч, сүүлийн жилүүдэд бизнес нь хумигдаж байгаа. Учир нь бас л нөгөө улс төр, хэрэгтэй хэрэггүй баахан хөрөнгө оруулалтууд. Гадаадын банкинд их хэмжээний өртэй гэгдэж байгаа хэдий ч Эрдэнэбат захиралын нөөц халаасанд буй ашиглаагүй томоохон алтны ордоо ашиглаад ирэхээр удахгуй буцаад сэргэнэ гэж байгаа.

Одоо харин Монголын топ баячуудаас өөр хүмүүсийн талаарх мэдээлэлийг хүргэе. Эдгээр хүмүүс нь Монголд азаар ч гэх юм уу, маш хурдан их мөнгөтэй болж чадсан хүмүүс байгаа юм.

5. Нэр нь Х
Энэ хүн зүгээр л нэг жирийн албан хаагч байсан бөгөөд Монголын нэгэн цагдаагийн байгууллагад ажиллаж байсан. Түүнд нэг хуучин танил нь 40 сая төгрөгөөр хаана ч байдаг юм вэ нэгэн том обьектийг худалдаж аваач гэсэн саналыг тавьсан юм байна. Мань хүнд ямар ч мөнгө байгаагүй ч гэсэн очиж үзээд авмаар санагджээ. Тэгээд нэгэн найзаасаа байраа барьцаанд тавиад 40 сая төгрөг зээлж авсан байна. Мэдээж авгай нь боож үхэх дөхсөн юм байна лээ. Энэ үед Солонгост ажилладаг дүү нь тэдний эзэд нь Монголд тахианы аж ахуй байгуулахаар сонирхож байгаа. Удахгуй Монголд очих гэж байгаа, та өөрт байгаа нөгөө барилгаа үзүүлээч гэж ээ. Нөгөө эр дүүгээсээ эзэд нь яг ямархуу барилга сонирхож байгааг сонсоод дахиад нөгөө найзаасаа 30 сая төгрөг зээлж аваад барилгаа шувууны фермэрхүү болгож тохижуулсан байна. Тэгээд нөгөө Солонгосууд ирээд барилгыг нь үзээд шууд 250,0 мянган ам доллар өгөөд авсан гэж байгаам даа. Одоо энэ хүн мөнгөө банкинд хадгалуулчихаад хүүгээрээ амьдарч байгаа сурагтай.
Анх би үүнийг сонсоод итгээгүйл дээ. Гэхдээ энэ яриаг суулд нь Х хүнээс өөрөөс нь сонсоод итгэсэн дээ.

6. Женко Баттулга.
Мөн хар багаасаа бизнесийн ухаанд суралцсан нэгэн бөгөөд гадаадад тэмцээнд явахдаа хүртэл барилдахын хажуугаараа наймаа хийж явсан нэгэн. Түүнд мөнгөний амтыг мэдрүүлсэн буюу хамгийн их ашиг авчирсан бизнес нь Сингапураас электрон бараа зөөж борлуулсан, мөн Гүржээс 2 камаз ногоон цай авчирч борлуулсан зэрэг нь юм .
Бас Монголд анхны саятан сугалааг гаргаж тоймгүй их мөнгийг бидний аав ээжийн халааснаас суйлсан нэгэн. Тэгээд сити таксиг хүртэл тэр анх монголд байгуулж байсан.
Баянгол зочид буудал, Мах Импекс ХК, Талх Чихэр ХК зэрэг монголын үндэсний томоохон компаниуд түүнийх бөгөөд түүнд хийж үзээгуй бизнес Монголд хуруу дарам цөөн.
АПУ-гийн 49%, Улаанбаатар Спирт ХХК, Сити Шоп ХХК зэрэг хүртэл түүнийх.
Гэхдээ түүний хямдханаар авсан томоохон Монголын компаниудаас гайгуй ажиллаж байгаа нь Баянгол зочид буудал бөгөөд бусад нь дөнгөн данган ажиллаж байгаа сурагтай. Тийм болохоор энэ нөхөр бизнесийн удирдлагын талдаа нэлээн нойл хүн гэдэг нь эндээс харагдаж байна. Баттулгын мэдэлд байдаг нэгэн томоохон эмийн үйлдвэр нь түүний бусад бизнесээ дэмжих саалийн үнээ болж өгдөг гэж сонссон юм байна.

7. Бридж группын Ганхуяг
Энэ хүн Японд дээд сургууль төгсөж ирсэн соц-ын үеийн анхны монгол оюутнуудын нэг юм. Монголд ирсэн даруйдаа Говь ХК -нд ажиллаж байсан бөгөөд эндээс ноолуур хэмээх бизнесийн үнэрийг авсан. 1990 оны эхээр цуг японд төгсөж ирсэн хэсэг нөхдийн хамт орчуулгын товчоо нээсэн. Энэ нь товчооноосоо анхны мөнгөний хуримтлалаа олсон бөгөөд цаашаа ноолуурын бизнес эрхлэх болсон. Говь-ийн боловсруулсан ноолуурыг Япон, Европын орнуудад худалдаж тоймгүй их ашиг олж байсан. Улмаар Бридж ХХК -г хамтарч байгуулаад удалгуй өөрөө захирал нь болсон. Бридж групп нь бизнесийн хэд хэдэн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд гол ашгийн эх үүсвэр нь ноолуурын ганзагын наймаа гэж байгаа. 9-11 ны алдарт хэрэг явдлаар хамгийн том шаталт амссан боловч үүндээ нэг их алзаагүй гэж байгаа. Говь ХК-ны хувь эзэмшигч

8. Номингийн Баярсайхан
Ардчилалын салхи үлээгээд, зах зээлийн эдийн засгийн системтэй болоод хэдхэн жил өнгөрч байсан энэ үед америкийн Майкл Жексоныг монголын залуучууд ид шүтэж байлаа. Эдгээр залуучуудын нэг нь Баярсайхан. Энэ залуу Майкл Жексоныг Сингапурт тоглолт хийх гэж байгааг мэдээд ааваасаа мөнгө гуйжээ. Энэ үед нь аав /Шагдарсүрэн УИХ-ын гишүүн асан/ нь тухайн үеийн валютын дэлгүүрүүдэд эхнэрийнхээ хамт хатгаж оёсон Монгол даалин, дээл, хантааз зэрэг бэлэг дурсгалын зүйл зарж гайгүй мөнгө олдог байжээ.
Аав нь өөрийн хадгаламжинд байсан 5000 долларыг хүүдээ өгөөд буцааж өсгөж өгөөрэй хэмээн тоглоомоор хэлсэн гэдэг. Баярсайхан Сингад очиж Майкл Жексоны тоглолтыг ч үзэж. Тэгээд өвчтэй хэвтрийн ээж, хөгшин аавынхаа цуглуулсан мөнгийг буцааж яаж өгөх вэ гэсэн бодолтой байж. Сингагийн нэгэн дэлгүүрээр ороход тэнд Монголд их үнэтэй байдаг нөгөө электрон бараанууд маш хямдхан үнэтэй байсан байна. Эндээс л бизнесийн гараагаа эхэлжээ. Компаний нэрээ Номин /Ахынх нь талийгч охиных нь нэр. Энэ охин бүгдийн хайрыг булаасан охин байсан бөгөөд энэ охины буянаар энэ компани өдий зэрэгтэй яваа байх./ гэж нэрлэсэн байна. Улсын их дэлгүүрийн хяналтын хувьцааг худалдан авсан нь тус компаний хувьд тэнгэрээс од шүүрсэн хэрэг болсон юм даа

Эх сурвалж: Өглөөний сонин






Saturday, November 29, 2008

10 U.S. Places to See


Many people have a list of places they'd like to visit before they move on to the next world; here are a few American suggestions of my own.

For conversation's sake, I have avoided the obvious targets, but a stroll across the Golden Gate Bridge or a trip up the Empire State Building is still definitely worth it.

Though we are lucky to live in a beautiful country, I have mostly focused on smaller, manmade sites, simply because a catalog of pretty American places could stretch on forever.

This list is admittedly subjective, but comes from 30 years of professional wandering. Some places are more well-known than others, but all share a sense of tranquility and wonder.

And since I review small boutique hotels for a living, I have included nearby recommended places to stay. Happy travels!

1. San Francisco de Asis Church, Ranchos de Taos, N.M.

Famously painted by Georgia O'Keefe and described by her as "one of the most beautiful buildings left in the United States by the early Spaniards," this handsome adobe mission a few miles outside of Taos Pueblo yokes together a staggering five centuries of North American history.
Harper hotel: Casa de las Chimeneas, Taos.

2. Whaling Museum, Nantucket, Mass.

At its whaling peak during the first half of the 19th century, the small island of Nantucket had 88 ships scattered across the oceans. The Whaling Museum is wonderfully evocative of this era (plenty of scrimshaw and rusty harpoons), and out-of-season Nantucket Town, with its Greek Revival mansions and cobblestone streets, is equally enchanting.
Harper hotel: The Wauwinet.

3. Battery District, Charleston, S.C.

The historic Battery District of Charleston, South Carolina, home to dozens of stately antebellum mansions, is one of the prettiest U.S. neighborhoods I've ever explored. Follow the promenade along the shores of the Charleston peninsula; Fort Sumter, where the first shots of the Civil War were fired, sits broodingly across the Cooper River.
Harper hotel: Planters Inn.

4. Madison Valley, Montana

Montana's Madison Valley, which runs between the Madison and Gallatin ranges down to West Yellowstone, is magnificent Lewis and Clark territory. This is unspoiled land, vast and uncompromising — everything you hope Big Sky Country will look like.
Harper hotel: The Lodge at Sun Ranch.

5. Isabella Stewart Gardner Museum, Boston

Housed in a charming Venetian-style palazzo, this gem of a gallery displays works by Rembrandt, Michelangelo, Whistler and Sargent. It's small enough to tour in an hour or so, and you can spend the rest of your time enjoying the sunny, flower-filled courtyard. And if your name happens to be Isabella, you get in free.
Harper hotel: XV Beacon.

6. The Four Seasons Restaurant, New York City

If you had to choose only one restaurant in New York City to visit, this would be the one. The city's prettiest dining room was designed by architects Mies van der Rohe and Philip Johnson, and astutely hasn't been touched since its introduction in 1959. The Pool Room is a study in muted sophistication, despite some of the outsized egos at the tables.
Harper hotel: The Lowell.

7. The Rothko Chapel, Houston

This small, non-denominational chapel located just off the Menil gallery in Houston's Museum District seems unassuming at first, but spend some time surrounded by the 14 mysterious paintings by Mark Rothko, and it may start sinking into your skin.
Harper hotel: St. Regis.

8. The Huntington Gardens, San Marino, Calif.

Huntington did quite well in railroads, and he's left us with a wonderful afternoon escape just outside of Los Angeles. After admiring some of the spoils of his industry — a Gutenberg Bible, a Shakespeare folio, Thomas Gainsborough's "The Blue Boy" — venture out into the superb botanical gardens, home to dozens of unique environments: an almost eerily authentic Japanese garden, a lily pond straight out of a Monet painting, and an entrancing collection of cacti.
Harper hotel: Hotel Bel-Air.

9. Robie House (Frank Lloyd Wright, Chicago

The Robie House, the world's first modern home, was designed in 1908 by architect Frank Lloyd Wright, and still seems startlingly contemporary 100 years later; with its broad horizontal lines and sleek art-glass windows, it looks like a modernist yacht. Wright himself showed up to protest the planned demolition of the house (it was to be replaced by a seminary dormitory) at the ripe old age of 90.
Harper hotel: Four Seasons.

10. The Oregon Coast

Highway 101 along the Oregon Coast swerves through 360 miles of jagged cliffs, rocky outcrops, sweeping dunes and temperate rain forests. The coastline lacks deep harbors, so there are no large cities here — just old logging towns, fishing villages and the occasional artist colony. And the entire coast is public land, which makes for excellent picnic opportunities in rugged and remote spaces.
Harper hotel: The Stephanie Inn, Cannon Beach

Sunday, November 2, 2008

12 Simple Ways To Supercharge Your Brain


Have you ever felt exasperated when you bumped into someone at the store but absolutely couldn't remember their name? Sure, it happens to all of us.

Despite being the strongest computer on the planet, our brains do lapse. It's hard to blame them really. As humans, we spend much of or existence stuffing our brains with stuff.

No matter how powerful our brains are, they need recuperation time to be kept in shape. Think of it as a tune up for your brain. Skipping brain maintenance is as silly as the person wandering the parking garage because they forgot where they parked. Is that you? Are you that person? If so, fear not; we are all that person at some point.

Now I am not a brain surgeon and I am not going to suggest you do anything surgical or dangerous. I am however an astute student of human behavior so I always look for simple ways to super charge my brain.

Here are some things you can begin doing as soon as today to begin the great brain tune up:

Eat Almonds
Almond is believed to improve memory. If a combination of almond oil and milk is taken together before going to bed or after getting up at morning, it strengthens our memory power. Almond milk is prepared by crushing the almonds without the outer cover and adding water and sugar to it.

Drink Apple Juice
Research from the University of Massachusetts Lowell (UML) indicates that apple juice increases the production of the essential neurotransmitter acetylcholine in the brain, resulting in an increased memory power.

Sleep well
Research indicates that the long-term memory is consolidated during sleep by replaying the images of the experiences of the day. These repeated playbacks program the subconscious mind to store these images and other related information.

Enjoy simple Pleasures
Stress drains our brainpower. A stress-ridden mind consumes much of our memory resources to leave us with a feeble mind. Make a habit to engage yourself in few simple pleasures everyday to dissolve stress from your mind. Some of these simple pleasures are good for your mind, body and soul.

  • Enjoy music you love
  • Play with your children
  • Appreciate others
  • Run few miles a day, bike or swim
  • Start a blog
  • Take a yoga class or Total Wellness routine

Exercise your mind
Just as physical exercise is essential for a strong body, mental exercise is equally essential for a sharp and agile mind. Have you noticed that children have far superior brainpower than an adult does? Children have playful minds. A playful mind exhibits superior memory power. Engage in some of the activities that require your mind to remain active and playful.

  • Play scrabble or crossword puzzle
  • Volunteer
  • Interact with others
  • Start a new hobby such as blogging, reading, painting, bird watching
  • Learn new skill or a foreign language

Practice Yoga or Meditation
Yoga or Meditation relives stress. Stress is a known memory buster. With less stress, lower blood pressure, slower respiration, slower metabolism, and released muscle tension follows. All of these factors contribute significantly towards increases in our brainpower.

Reduce Sugar intake
Sugar is a non-food. It’s a form of carbohydrate that offers illusionary energy, only to cause a downhill slump once the initial burst has been worn off. Excess intake of sugar results in neurotic symptoms. Excess sugar is known to cause claustrophobia, memory loss and other neurotic disorders. Eat food without adding sugar. Stay away from sweet drinks or excess consumption of caffeine with sugar.

Eat whole wheat
The whole wheat germs contain lecithin. Lecithin helps ease the problem of the hardening of the arteries, which often impairs brain functioning.

Eat a light meal at night
A heavy meal at night causes tossing and turning and a prolonged emotional stress while at sleep. It’s wise to eat heavy meal during the day when our body is in motion to consume the heavy in-take. Eating a light meal with some fruits allows us to sleep well. A good night sleep strengthens our brainpower.

Develop imagination
Greeks mastered the principle of imagination and association to memorize everything. This technique requires one to develop a vivid and colorful imagination that can be linked to a known object. If you involve all your senses - touching, feeling, smelling, hearing and seeing in the imagination process, you can remember greater details of the event.

Control your temper
Bleached food, excess of starch or excess of white bread can lead to nerve grating effect. This results in a violent and some time depressive behavior. Eat fresh vegetables. Drink lots of water and meditate or practice yoga to relieve these toxic emotions of temper and stressful mood swings.

Take Vitamin B-complex
Vitamin B-complex strengthens memory power. Eat food and vegetables high in Vitamin B-complex. Stay away from the starch food or white bread, which depletes the Vitamin B-complex necessary for a healthy mind.

I don't believe these are that tough. If you find yourself increasing stumped, give a couple of these a try.

Written by Shilpan Patel of Success Soul and cross-posted from Dumb Little Man, a web site that provides tips for life that will save you money, increase your productivity, or simply keep you sane.

Thursday, October 30, 2008

ГУРАМСАН СҮЛЖЭЭ СУРГААЛЬ

Өсөхийн цагт санууштай нь
Бишрэл, хичээл, сэтгэл гурав
Өөдлөхийн тулд нягтлууштай нь
Сургааль, үнэн, үлгэр гурав

Ачлахын дээдээр ачлууштай нь
Ээж, аав, эх орон гурав
Асрахын дээдээр асрууштай нь
Өтгөс, нялхас, хань гурав

Ялахын түрүүнд ялууштай нь
Бие, хэл, сэтгэл гурав
Яруу төгс сурууштай нь
Яриа, дуу, хөгжим гурав

Эгшин бүрийд цэгнүүштэй нь
Бие, хэл, сэтгэл гурав
Эгнэгд тордож явууштай нь
Билэг, ухаан, чадал гурав

Бадарч дээшлэхийн үндэс нь
Сэрэх, санах, тэмүүлэх гурав
Баларч дордохын тэмдэг нь
Унтах, мартах, тэрслэх гурав

Ажиллах цагийн хэмнэл нь
Өглөө, өдөр, орой гурав
Амьдрах цагийн хэмжээ нь
Балчир, идэр, өтөл гурав

Мөчид хоосны жишээ нь
Өнгө, мөнгө зэрэглээ гурав
Мөнх бусын дохио нь
Өтлөх, элэх, буурах гурав

Ажил бүтээхийн эрэмбэ нь
Мэдлэг, чадвар, дадал гурав
Аливаа шинжээс эрхэм нь
Мэргэн, түргэн, даамай гурав

Тэтгэх горимын эх нь
Наран, саран, хайр гурав
Тэжээх шимийн үндэс нь
Гал, ус, газар гурав

Үйл бүхнээс эрхэм нь
Бодох, туурвих, дэмжих гурав
Үнэн бүхний туйл нь
Төрөх, орших, үхэх гурав

/Говийн Догшин ноён хутагт Дулдуйтын Данзанравжаа/

Wednesday, October 8, 2008

Dress for Success

With summer just around the corner, a lot of employees in a lot of businesses start dressing like it’s Casual Friday every day of the week. They utterly forget about professionalism and start dressing totally inappropriately for work.

In fact, Monster, an online job and recruiting site, conducted a poll about the biggest fashion faux pas in the office. Employers complained the most about employees who came in to work wearing tank tops and visible underwear. They also had a problem with employees who wear flip-flop sandals, Hawaiian print shirts, and shorts.

Of course...because none of that belongs in a professional environment. If you want people to take you seriously in the workplace, you have to dress the part.

When people come to me for a job interview, I expect them to look the part. If they’re not willing to wear a suit and tie, it’s probably not going to work. I’ve actually had people come to me in undershirts. They may be very talented but it’s impossible to get past that first impression.

Appearance really does matter. Whether you’re in the boardroom or a party or no matter what you’re doing, how you dress says a lot about your personality.

If you look successful, you’re going to be successful.

By Donald Trump.

Donald J. Trump’s Advice . . .

I’ve known about the 90/10 Ratio for a long time, but Robert gives us all a good reminder about it.

Pretty soon, if we don’t start paying attention, it could reach the 95/05 ratio, or even 99/01, with 1 percent of the people owning 99 percent of the nation’s assets.

Winners shouldn’t let that happen, and I hope that includes you. How can you tap into the power of that 90/10 principle? It’s important to have dreams.

“A man’s reach should exceed his grasp,” as Robert Browning said. That’s what keeps us going.

I like to say, “If your reality begins with your dreams, your dreams will become your reality.”

Why is that? Because to think otherwise leaves us at the level of mere survival, which is not what most people want. Did you ever hear a young person say that he or she hoped to become a bum someday? I haven’t either.

Usually young people say that they want to be the president, an astronaut, a fireman or a doctor. Those are demanding and sometimes heroic professions and young people have the dreams and aspirations to match them.

Another way to get the rule working for you is to remain young at heart - to aim high and have the enthusiasm and the plans to achieve what you are aiming for.

Don’t hesitate to have wild dreams. They are so much better than having no dreams at all. Pay attention to your dreams, then focus on what it’s going to take to achieve them.

Wednesday, September 24, 2008

Say no to drugs, Yes to eating right

Using drugs to prepare for a big test is not a good idea. Don't take uppers to stay alert. Amphetamines make it hard to retain information. Mild stimulants, such as coffee, cola, or over-the-counter caffeine pills can help you study longer because they keep you awake, but they can also lead to agitation, restlessness, and insomnia.

To reduce stress, eat fruits and vegetables (raw is best, or just lightly steamed or nuked), low-fat protein such as fish, skinless poultry, beans, and legumes (like lentils), and whole grains such as brown rice, whole wheat bread, and pasta (no bleached flour).

Don't eat sweet, high-fat snacks. Simple carbohydrates like sugar make stress worse, and fatty foods lower your immunity. Don't eat salty foods either. They can deplete potassium, which you need for nerve functions. You can go back to your Combos-and-Dew diet after the SAT.

Visualize Success on the SAT

Close your eyes and remember a situation in which you did something that you were really proud of - a genuine accomplishment.

Make the memory as detailed as possible. Think about the sights, the sounds, the smells, even the tastes associated with this remembered experience. Remember how confident you felt as you accomplished your goal.

Now start thinking about the SAT as an extension of this successful feeling. Don't make comparisons between them. Just imagine taking the SAT with the same feelings of confidence and relaxed control. This exercise is a great way to bring the test down to earth and to replace feelings of dread you may have associated with the SAT with feelings of accomplishment.

Practice your general relaxation technique and this specific relaxation technique together at least three times a week, especially when you feel burned out on SAT prep. The more you practice relaxation and visualization, the more effective the exercise will be for you.

Tuesday, September 23, 2008

Ухаантнууд л тоглодог


1.Хүсэлтийг маань хүлээн авсанд талархал илэрхийлье. Жижүүрийн асуултуудыг хойш тавьж, Оюун ухаан, түүний чадамж гэж юу болох талаар яриагаа эхлүүлье.
-Юуны өмнө надад урилга өгч, энэхүү ярилцлаганд оролцуулж буй Саак.мн веб сайтын хамт олон та бүхэнд баярлалаа. Мөн нийт интернет хэрэглэгчдийнхээ энэ өдрийн мэндийг эрье. Манайханд нэг ташаа ойлголт байдаг. Тэр нь юу вэ? гэхээр дээд сургууль төгсөх болон ямар нэг мэргэжилтэй болчихоороо л өөрийгөө оюунлаг хүн болчихлоо гэж андуурдаг, бусад хүмүүс мөн адил тэгж дүгнэдэг сэтгэлгээний туйлшрал ажиглагдаад байдаг. Үүгээр стандарт болговол тухайн хүн зүгээр л тэгэх ёстой, ингэх ёстой гэж сайхан ярьдаг хүн болчихдог, бүтээлч бус. Их дээд сургууль хүнд мэдлэг, мэдээллийг л өгдөг, тэрнээс биш хөгжүүлдэггүй гэж би үздэг.

Ер нь хүний оюунлаг байдал юугаар илэрдэг вэ? гэхээр олж авсан мэдлэгээ амьдралд бүтээлчээр хэрэгжүүлэх чадвараар л илэрдэг. Дээд боловсролгүй ч гэсэн сайхан амьдардаг хүмүүсийн жишээ олон бий, хамгийн наад захын жишээ л гэхэд уяачдыг хэлж болж байна.

2.Оюун ухааныг хэрхэн хөгжүүлдэг вэ? Шалгарсан арга барил байна уу?
- Нэгдэхь арга бол хөдөлмөрлөх явдал, Хоёрдахь нь тоглоом наадгай, дараагаар нь сургууль соёл. Гэтэл манайхан хөдөлмөрлөх, тоглоом наадгай хоёрыг орхигдуулаад зөвхөн сургууль соёлыг нь анхаарах болсноор ийм байдалд хүрч байгаа юм. Би танд нэг жишээ хэлье л дээ, хэрвээ та эмнэлэгт байн байн очоод байдаг бол таны оюун ухаан хөгжөөгүй байна л гэсэн үг. Учир нь та яавал өвдөхгүй байх уу, яавал бага стресстэх үү, түүнчлэн яаж стрессээ тайлах уу гэдгийг мэдэхгүй байна л гэж ойлгогдоно. Ер нь бол ухаантнууд л тоглодог юм. Ухаан муутай буюу оюуны сул чадамжтай болон залхуу хүнд тоглоом их л ядаргаатай санагддаг байна. Тэдний олонхийнх нь хэлдгээр залхуутай байдаг. Залхуу нь эргээд хөдөлмөртэйгээ холбогдчихдог юм даа. Тоглоом гэдэг чинь л оюун ухааны өрсөлдөөн шүү дээ. Хожиж хожигдож чаддаг хүн л үүгээр тоглоно. Эсрэгээрээ, тоглодоггүй хүмүүсийн би завгүй ээ, тоглож чаддаггүй ээ гэсэн хариултууд нь оюун ухааны чадамж муугийн л гэрч юм.

3. Хөдөлмөр хүнийг бий болгодог гэдэг... Хүүхдийн хөдөлмөрийн талаар?
- Манайхан сүүлийн үед хүүхдийн хөдөлмөрийг зогсооё гэж ярих боллоо. Энэ нь хэт туйлширсан үзэл юм л даа. Хүүхдийн хөдөлмөрийн хүнд хэлбэрүүдийг л хязгаарлана уу гэхээс тэр гутал тослоод, сонин зараад, машин угаагаад явж байгаа хүүхдүүдээ хөхүүлэн дэмжих хэрэгтэй.

4. Видео тоглоомын тухайд... Тоглоомын сонголтонд л учир байна аа даа?
- Зөв асуулт байна. Голцуу оюунлаг бус нийгмийн харанхуй талуудыг сонгон авч тоглоомуудыг програмчилж байгаа болохоор ийм төрлийн тоглоомууд тархинд шууд л хогон мэдээлэл болж очдог. Саяхан Японд үзэсгэлэнгээ гаргаад явж байхад эрдэмтэд нь ярьж байсан юм. Сүүлийн жилүүдэд хүүхэд, залуусын дундах амиа хорлолтоор Япон тэргүүлэх боллоо, үүний гол шалтгаан нь 1. Видео тоглоом 2. Хэт хангалуун амьдрал 3. Хотжилт гэж хэлж байлаа. Хэт хангалуун хэрэглээ гэдэг нь хүүхдийг багаас нь бүхий л зүйлсээр хангалуун байлгасаар, тухайн хүүхэд насанд хүрэх буюу шилжилтийн насан дээрээ ирэхээрээ амьдрах сонирхолгүй болж байгаа хэрэг юм билээ л дээ. Энэ бол материаллаг хангалуун хэрэглээ юм шүү.

5. Өнөөгийн манай залуус таны нүдээр...
- Цоглог харагддаг. Манайхан хэлдэг шүү дээ. Хүүхэд залуус та бүхэн Монголын ирээдүй гэж. Энэ үг одоо хоцрогджээ. Хүүхэд залуус та бүхэн Дэлхийн ирээдүй гэж хэлэх цаг нь ирснийг тэмдэглэмээр байна. Зарим нэгэн хүмүүжилгүй, арчаагүй, залхуу, өөдгүй, шилжилтийн үеийн золиос гэмээр залуус байгаа, тэдгээрээр бүх залуусыг төлөөлүүлэн үзэх нь утгагүй. Нэг ийм үг байдаг л даа. Өмнөх үе нь хойч үеэ үргэлж муулдаг, гэхдээ хойч үе нь өмнөх үеэсээ ямагт ихийг бүтээдэг гэж. Үүнийг их зөв үг гэж боддог. Манай музейг маш олон хүүхэд залуучууд үзэж байна, тэднээр бахархмаар байгаа юм шүү. Ер нь тэр сэтгэлгээ нь ч овоо хөгжсөн харагддаг. Залуустаа хэлэхэд, та бүхэн цөмөөрөө сайд болж чадна, цөмөөрөө онц сурч чадна, цөмөөрөө сайхан амьдарч чадна, залхуурахгүй л бол гэж.

6. Залуусыг та ямар байгаасай гэж хүсэж байна вэ?
- Сайн хүн гэж хэнийг хэлэх вэ? гэхээр хүмүүс маш олон зүйлийг хэлэх байх л даа. Эдгээрийг базаад хэлэхэд, сайн хүн гэж бусдынхаа төлөө өөрийгөө зориулж чаддаг хүнийг л хэлнэ. Бусдын төлөө буюу нийгмийнхээ төлөө гэсэн үзэлтэй хүн бол аль хэдий нь өөрийгөө олсон, бие хүн болоод төлөвшчихсөн байдаг байхгүй юу. Ийм л хүмүүсийг төлөвшүүлж чадвал бид хойч үеийнхээ өмнө нүүр бардам байж чаднаа.

7. Хөгшрөлтийн талаар...
- Хөгшрөлт бол насных биш. Та өөрийгөө хэдийнээс буруу авч явж байна тэр үеэсээ л хөгшрөөд эхэлж байгаа юм. Бүдүүлэгч гэсэн “Тарчиг залуугаас, тартай хөгшин дээр” хэмээх хошигносон үг байдаг. Бүдүүлэг мөртлөө бодмоор л үг. Би модны үйлдвэрт ажиллаж байгаад тэтгэвэртээ гарсан. Цагаан сараар манай одоогийн удирдлагууд тэтгэвэрт гарсан улсуудаа хүлээж авна л даа. Тэр үеэр хэд хэдэн дарга нар “Бид өнөөдөр хөгшчүүдээ хүлээж авч байна” гэж хэлээд буруудаж байлаа. Ахмадуудаа хүлээж авч байна гэвэл сэтгэл санааны хувьд ч тэр аятайхан үг юм. Хүн өөрийгөө боловсруулдаггүй, ядаж өглөө босоод хэдэн гимнастикийн дасгал, хөдөлгөөн хийчих зориг, тэвчээргүй байгаагийнхаа хэрээр л хөгширдөг. Эртний нэг мэргэн хүний хэлсэн үг байдаг даа, “Муу амьдарна гэдэг чинь насан туршдаа удаан үхэж байгаа хэрэг юм” гэж.

8. Энэ асуултаа таньд нээлттэй үлдээе...
- Лодойдамба гуайн хэлсэн “Заяагүй хүн гэж байдаггүй ээ, залхуу хүн л гэж байдаг” мөн Эртний Грекийн гүн ухаантан Демокритийн хэлсэн “Их юм мэдэхдээ гол нь биш, оюун ухаанаа хөгжүүлэх нь чухал” гэсэн хоёр үгийг л залуустаа хандаж хэлмээр байна даа.

9. За баярлалаа, Таньд амжилт хүсье.
- Чамд бас, баярлалаа.

Ярилцсан: Ш. Гомбодорж

caak.mn-ees avav.

Monday, August 25, 2008

Тэнгэр шиг бай!

Хамаг бүгдээр чамайг
Харааж нулимж байвч, тэнгэр шиг бай!
Хамгийн сайн хүмүүс гэж
Хашгирч ерөөж байвч, тэнгэр шиг бай!

Тэвчээр барагдаж, нөхөд чинь орхивч
Тэнгэр шигбай, мөнхөд амгалан...
Тэргэнд суулгаж, алтан титэм өмсгөвч
Тэнгэр шиг бай, юу ч болоогүй юм шиг...
Хамгийн хайртай хүн чинь хаяж одсон ч

Хан тэнгэр нурчхаагүй цагт, бүү зов!
Гүтгэж, доромжилж бахаа ганц хангавч
Гүн тэнгэр хэмхрээгүй цагт, бүү ай!

Өвчин зовлонд нэрвэгдэж, тартагтаа тулавч
Өнө мөнхийн тэнгэр шиг бай, чи ялна
Өрөөл бусдад тоогдохоо байж, мартагдавч
Өндөр тэнгэр дээр чинь цэлийж буйг бүү март!

Яг л амьдрал чинь дуусаж, явах замгүй болсон ч
Яадгаан алдалгүй хүлээ, тэнгэр шиг бай!
Яруухан санаа мехөсдөж, хулгай зэлгийд өртсөн ч
Ядмагхан амьтдыг бүү тоо, тэнгэр шиг бай

Олз омог чамд үүдээ хаасан ч тэнгэр шиг бай
Олон түмэн нүүрээ буруулсан ч тэнгэр шиг бай
Одод гялалзаж, наран саран ээлжлэх цагт
Орчлон дээр аавын хүү шантрах ёсгүй!...

Уур омог урин мунхгийг мартаж, тэнгэр шиг бай
Уйтан хорвоогоос илүү гарч, жигүүрээ дэлгэ...
Цөхрөл чамайг багалзуурдаж, целийн чоно шиг болгосон ч
Цөс ихтэй хүний үр гэдгээн бүү мартаарай!...

Цорын ганц хүү минь, бас охид минь, хүүхдүүд минь
Цохолж ирэх үйлийн үрээс бүү зугт, бүү ай!...
Хувь заяатай ямагт эвлэрч, тэвчээртэй бай...
Хуучин цагийн мэргэд хүлээж сурсан юм шүү!...

Орох оронгүй болсон цагтаа орчлонг бүхэлд нь олно, чи!
Онцлох нөхөргүй болсон цагтаа , хүнийг бас ойлгоно чи !
Аз жаргал ирнэ гэвч , удалгүй алга болдог юм
Аюул зовлон тохионо гэвч , төдөлгүй арилдаг юм ...

Жамаараа ертөнцед юм бүхэн өдөр , шөнө шиг ээлжилнэ
Жаргал зовлонгийн алинд ч , мөнх тэнгэр шиг бай !...
Атаатан түмэндээ мууг үйлдэвч , хариуд нь сайныг бүтээ .
Ариун сэтгэлийн нугад буяны цэцэгс дэлгэрдэг юм ...

Ямагт чиний зөв байх албагүй , сайтар тунгаа
Ярьж хэлэх , хөдлөх бүхнээ өерөө хяна , сэтгэ
Хүсэл бүхэн биелэх албагүй , чандалж хорь,
Хүрэхийн эцэсгүй тэнгэр шиг бай, үнэнийг тэмтэр!...

Юм бүхэнд өөрийн цаг буй, сөреөд нэмэргүй
Юлд атгасан хүн тулаанд хэрэгтэй, хуриманд нэмэргүй
Нохой болохоос нь өмнө гөлгийг хазаж хэмлэдэг юм...
Ноён болохоос нь өмне хевгүүнийг басаж доромжилдог юм

Самуун дэгдээгчид үйлээн тайван хийг
Сандарч тэвдэх хэрэггүй тэнгэр шиг бай !
Салхи цагаан болохоор бүхнийг хийсгэдэг юм
Саваагүй амьтдын зиндаанд бүү уна !...

Эрх мэдэлтэй хүн хилэнц нүглээс зайлахгүй
Эд баялагтай хүн хүсэл шуналаас хагацахгүй
Ертөнцийн бүх юм хэмжээтэйг бүү март
Ер цагаа болохоор хумхийн тоос шиг сарнина

Энгийн хүн ардад ээлтэй бай, хайртай бай
Элдэв бусармаг явдалд бүү орооцолд!...
Үнэтэй цайтай бүхнээ бусдад өгч сур, бүү харамс
Үүрд оршихгүйн учир тус болох үйл бүтээ!...

Гаднаан ямагт бусдаас доорд бай, даруу бай
Гайхуулах хэрэггүй, дотроон тэнгэр мэт агуу бай!
Үг яриа хэрэггүй газарт харцаараа өгүүлж сур,
Үнэн худлыг ялгах аргагүй цагт бурхандаа залбир!

Өнөөдөр чамайг маргааш бусдыг хуурах хүмүүст
Өөр шигээ бүү итгэ, мөрийг хеөж чигийг барь!...
Хүү минь, хамгийн эцэст хэлэхэд нохой явдлыг дээдэл
Хүлцэн тэвчихээс илүү гавьяаг би мэдэхгүй!

/О.Дашбалбар/

Инээмсэглэж байгаарай

Бvсгvй минь чинь толинд харахдаа инээмсэглэж байгаарай
Бvдэрч унасан чулуугаа хараад ч инээж яваарай
Ертєнцийн юм бvхэн чиний л тєлєє хєдєлж байдаг
Ерєєлгvй энэ чулуу ч гэсэн чамайг ухаажиг гэж зам хєндлєн хэвтэнэ.
Тэртээх зуунд дайчин эрс чиний тєлєє бvлээн цусаа урсгаж
Тэмvvжин хаан чамайг амгалан байг гэж энэ улс гvрнээ байгуулж
Чиний vзэсгэлэн гуаг тунхаглаж олон зураачид бvтээлээ мєнхєлж
Чамайг уяраах гэж олон найрагчид шvлгээрээ уралддаг
Эрхэс нараа тойрон эргэх тэнхлэг нь чи билээ
Эрдэмтэн мэргэд чамайг жаргаах гэж сургаал номоо хайрладаг билээ
Энэ цэлмэг хєх тэнгэрт минь алгасалгvй
Нар сар хvртэл чиний л тєлєє ээлжилж хєєрдєг билээ.
Дуулсан дуунд нь уяраг гэж эгшигт айзам ийм уянгалаг байдаг
Дурлал хайраараа жаргаах гэж эр хvн ийм ухаантай байдаг
Дуурсах нэрээ єєрєє олоорой гээд
Дуудах нэр чинь ийм утгатай байдаг
Будант энэ орчлонд чамайг
Бусдыг єєрєєсєє илvv хайрлаж сураарай гэж
Бурхад чамайг эмэгтэй хvн эх хvн болгосон билээ
Бvсгvй минь чи
Єглєє сэрээд инээмсэглэж байгаарай
Єнєєдєр, хоёр маргаашаас vнэтэй шvv.

Өөрийгөө хөгжүүлэх зөвлөгөө

1. Алдаагаа даван туулж сур
Цаг хугацаа буцаж ирэх биш, дэмий бүү өнгөрөө. Хийснээ сайтар хяна. Алдаан дээрээ бус, дахин давдахгүй байхад анхаар. Түүнчлэн амьдралд шинэ эргэлт болсон зүйлээс ч гаргах үр дагавараар нь тунгааж сур. Жишээ нь чи нөхрөөсөө салсан бол амьдралынхаа 5 жилийг хэрэггүй амьтантай өнгөрөөснөө уучилж боломгүй алдаа гэж тооцож байгаа. Үүнийгээ өөрөөр дүгнэх гээд үзээрэй. Мэдээж чи багагүй туршлага суусан болохоор дараагийн байдал шал өөр болно. Одоо бол чи аливаа асуудал ямар үр дүн авчрахыг мэддэг болсон учир алдаагаа давтахгүйн тулд боломжтой бүхнийг хийнэ.

2. Бүгд муу байвал сайны тухай л бод
Эргэн тойронд дайсагнал байгаа боловч эцэстээ тэр бүхнээс эерэг талыг олж болно. Хүлээцтэй хандвал та хэзээд ялагч байх болно.

3. Данс хөтөлж бай.
Зүгээр ч нэг данс биш, маргааш бүтэн сайнд, ирэх долоо хоногт, дараагийн сард юу хийхээ цэсэнд бичээд гүйцэтгэх хэмжээгээр нь хураангуйлж бай. Цэс гэдэг нь зөвхөн данс байх зорилготой биш учир хэд хэдэн цэстэй байх нь өөрийнхөө өмнө буруутай болохоос таныг аварна гэж сэтгэлзүйчид үздэг. Тиймээс нүдэнд байнга харагдахаар газруудад төлөвлөсөн зүйлүүдээ жижиг хуудаснуудад бичээд наачих нь тун ашигтай.

4. Юун дээр чи цаг алддагаа шинж.
Цагийг алдах ёсгүй. Жишээлэхэд ажлын цагаар найзтайгаа утсаар бүү чалч, харин дасгалын заал юмуу бассейнд түүнийгээ аваачвал эрүүл мэндэд ч хэрэгтэй. Оройн хоолны дараа бүх гэрийнхнийхээ сав суулгыг угаах гэж ядаж байхын оронд одооноос эхлэн “хоол идсэн гартай хүн бүр ээлжилж угаана” гэсэн хүмүүжлийн шинэ хөтөлбөр дэвшүүллээ гээд орхиж сурах юм бол хагас жил ч хүрэхгүй хугацаанд хөтөлбөр чинь хэрэгжсэн байх болно.

5. Шийдсэнээ хэрэгжүүл.
Чи амтлаг зүйл идэхгүй байхаар шийдсэн бол идэхгүй л байх хэрэгтэй. Энэ бол хийрхлийн нэг удаагийн салхи биш, сайтар бодсон шийдвэр гэж өөртөө хэл. Тэгээд хүнсний лангууны дэргэдүүр нүд анин өнгөрөх бус дэргэд нь удаан зогсож энэ жигнэмгүүд чиний ходоодонд орохоороо ямар гээч муухай бодис болон хувирдгийг тодруулан бодох хэрэгтэй. Удаан зогсох тусам сайн ойлгох болно. “Та хүсч байна уу?” гэсэн худалдагчийн үгэнд “Зүгээр баярлалаа. Би амттаныг ойшоодоггүй юм” гэж хүйтнээр хариулаад гарч яв. Энэ дасгалыг 3-4 удаа давтаад та илэрхий амрах шиг болж бялуунууд хорхойн чинь хүргэхээ болино. Гол нь та өөрөөрөө бахархаж, хэлснээ хийдэг ховорхон хүмүүсийн нэг болж чадна. Хамгийн гол нь чи шийдсэнээ л хийх ёстой.

6. Өнөөдөр хийж болох зүйлийг маргааш гэж бүү хуримтлуул.
Амьдрал эгэл хэсгээс бүрддэг. Чамд уйтгартай мэт санагдах хийгдээгүй бяцхан зүйлсийг хуримтлуулахгүй байхыг хичээ. Тэднийг шуурхайлан хйгээд л бай. тэгвэл чи амралтын өдрөө тавтай өнгөрөөж, утсаар ажил ярихгүй, угаалга хийхгүй, харин ханьтайгаа орондоо хэвтэх завтай болно.

7. Ирээдүйнхээ тухай төсөөлөлтэй бай.
Зорилго нарийн байх тусам гүйцэтгэгдэх магадлал өндөр байдаг. Жишээлэхэд орой чи диван дээр хэвтээд энэ жил яавал англи хэл сураад бас жолоочын үнэмлэхтэй болох вэ гэж бодож байгаа нь сайн хэрэг. Гэхдээ чи хатуу шийдээд 11 сард ойролцоо байгаа авто сургуульд хандаж 12 сард суралцахаар тохиролцсон байх жишээтэй. Хүн нэгэнт төлөвлөсөн зүйлээ хийх магадлал өндөр байдаг. Мөн төрөхөд бэлдэх, машин худалдаж авах, албан тушаал дэвших, бага насны мөрөөдлөө биелүүлэх зэрэг хугацаагаа багцаалдаг байх нь ашигтай.

8. Зорилгоо багцалж тодорхойл.
Чамд шаардагдах зүйл олон байж болно. Хуудас цаас аваад энэ насандаа амжуулахаар үнэхээр мөрөөддөг зүйлсээ “Миний зорилго” гэсэн гарчигтайгаар бич. Нэлээд хэдэн жижиг зорилго нийлээд ганц зорилго болж ч болох шүү дээ. Зорилгоо биелүүлж чадаагүй ч санаа зовох хэрэггүй, ямар ч байсан чи хийсэн шүү дээ. Юу ч хийгээгүй залхуу новштой адилхан байгаагүй учир. Амжуулаад ирэхийн цагт цааш өөр ихийг хиймээр санагдаж байнга урагшаа давшиж, амжилтандаа урамших болно.

9. Өөртөө хувийн өндөр түвшин тогтоо.
Илүү сайн гэгдсэн жижиг зүйлсийг бүү орхи гэж өөртөө байнга ярьж бай. жижиг байтугай өчүүхэн зүйлийг ч бүү орхи. Дургүй гээд зүгээр байж байхын оронд ажил чинь таалагдахгүй байвал өөр газар оч. Өөрөө өөрийгөө хамгаалж, хүссэнээ хийж сур. Чиний нэг сайн нөхөр чинь “чиний энэ ажил хэнд хэрэгтэй юм бэ?” хэмээн чинйи ажлын тухай утгагүй зүйл ямагт хэлдэг байж болно. Энэ нь чамайг доромжилж байгаа бол “Үүнээс хойш ажлын тухай яриа хориотой” гэж хэлээд бүтэхгүй бол таг дуугүй болох хэрэгтэй. Тохирох няцаалт өгөх чадварыг сэтгэл зүйчид өөрийгөө хүндэтгэх ёс гэдэг юм. Энэ нь чиний хууль ёсны эрх бөгөөд жинхэнэ амжилт нь өндөр зэрэглэлийн хүнд л олдоно гэдгийг санаж яв.

10. Ажил үйлсээ эргэцүүлэн тунгаа.
Дэмий бүү тэнэглэ. Долоо хэмжиж, нэг огтол гэсэн ардын цэцэн үг бий. Энэ үг хувцас авхаас эхлээд хадамд гарахад хүртэл хамаарна. Иймээс ямар нэг зүйлийг хийхдээ урьдаар хэдэн асуулт өөртөө тавь.
- Хэрэв би үүнийг ганц өдөр ялгаад тавьчихвал маргааш ялгах хүсэл дахин төрөх үү?
- Үүнийг би хийсэн нөхцөлд дор хаяад юу авах вэ? Сайндаа юу авах вэ?
- Юу ч хийхгүй бол яах бол?
- чухам эцэстээ би юутай болох вэ? Тэр ч байтугай юу алдах бол гэх мэтчилэн байнга дүгнэлт хийж бай.

11. Сайхан амьдрахыг хүсвэл хөдөлгөөнтэй байж сур.
Ажил чинь бүтэхгүй байвал өөр ажил ол. Чамайг өөр хаа нэгэн газар маш том амжилт хүлээж байж ч болох шүү дээ. Шинэ хархүүтэй өмнө нь учраа ололцоогүй бол тэр л биз, бусдаар дамжаад ч болов аятайхан боломж гарах байлгүй. Тиймхэн юманд шаналж суухийн оронд илүүдэл жиндээ санаа зовж аэробикаар хичээллэж эхэл.

12. Эрхэмлэх цагаа өдөр бүр онцгойлон зааглаж бай.
Үүний тулд ойрын үеийн төлөвлөгөөгөө сайтар бод. Шинэ бүртгэл гаргаж, хийсэн зүйлээ тунгаан, хуучин заримыгаа дар, бүхнийг шүүн тунгаа.
ингээд та нартаа амжилт хүсье

Thursday, July 24, 2008

Байнга инээх шалтаг хай


Стресстэй бол өдөр тутам чигчий хуруундаа иллэг хий. Хөлийн ул, чих, гарын хуруунд дотор эрхтнүүдтэй холбоотой био идэвхит цэгүүд олноор байрладаг бөгөөд эдгээр цэг дээр иллэг хийж эрүүл мэндээ хамгаалан сайжруулж, зарим өвчнийг анагааж болно. Тухайлбал, чигчий хуруунд зүрхний, нэргүй хуруунд элэгний, дунд хуруунд гэдэсний, долоовор хуруунд ходоодны, эрхий хуруунд тархины үйл ажиллагаатай холбоотой био идэвхт цэгүүд байрлана.

- Нэг гарын алгыг доош харуулаад нөгөө гарын эрхий /дээд талд/, долоовроор хуруугаа чангахан чимхэнэ.
- Хурууны иллэгийг үзүүрээс уг руу нь чиглүүлэн хийх бөгөөд чигчий хуруунаас эхэлнэ.
- Хурууны хажуу талд мөн ийм маягаар иллэг хийнэ. Хуруу тус бүрт 3 удаа илэг хийгээрэй.
- Долоовор, дунд хуруугаар хурууны үе дээрээс барьж татна /чанга биш/. Хуруу тус бүрд 3 удаа татлага хийнэ.

Инээж бай Инээд мэдрэлийн ядаргааг эмчилдэг. Өөрийн ба өрөөлийн амьдрал дахь инээдэмтэй бүхнийг анзаарч инээж байхыг хичээ. Элгээ хөштөл, нулимсаа гартал хөхрөх хамгийн сайн. Энэ нь бодисын солилцоог сайжруулан цээжний булчин хөгжүүлж зүрхний үйл ажиллагааг идэвхжүүлдэг.

Байнга инээх шалтаг хай. Найз нөхөдтэйгээ уулзах, гэр бүлийн амьдрал, хошин урлаг, инээдмийн кино, аялал жуулчлал зэрэг боломжтой бүхнээс инээд, хөөр баясал, таашаал авч бай. Таагүй дурсамжийг сэтгэлдээ хадгалах нь удаан үйлчилгээтэй хор идсэнтэй адил. Урам зоригтой, өөдрөг байх нь эрүүл байх нэг үндэс. Иймд золгүй явдал, уйтгар гуниг, гомдол зэргийг аль болох хурдан март. Хэрэв өөрт тань зовлон тохиолдож, тэр нь танаас шалтгаалсан бол сайтар тунгаан дүгнэ. Алдсан бол түүнээсээ суралц, хожим давтахгүйн тулд яах тухайгаа шийд. Хэцүү үеийг дахин дахин сэргээж санах нь түүнийг олон дахин туулж өнгөрөөхтэй л адилхан. Иймд зөвхөн ирээдүйгээ, маргаашаа харж амьдар.

Таагүй явдлыг эргэж бүү дурс. Түүний оронд өөрийн болон өрөөлийн аз жаргал, амжилт, хорвоогийн сайн сайхан бүхнийг олж харж, чин сэтгэлээсээ баярлаж бай. Сэтгэл сэргэх, хөгжин баясах шалтгаан тоо томшгүй олдоно. Үргэлж инээж баярлаж явах шиг жаргал байдаг гэж үү.

Хөдөлгөөн ба байгаль мэдрэлийн ядаргааг эмчилнэ. Долоо хоногт ядаж нэг удаа ой мод, голын эрэг, цэцэрлэгт хүрээлэнгээр зугаалах нь чухал. Өдөрт хамгийн багадаа 15 минутыг гүйх, аэробекээр хичээллэхэд зарцуулах нь зүйтэй.

Нойр. 22-оос 24 цаг хүртлэх нойр нь бие сэтгэлийн ядаргааг арилгах, цовоо сэргэлэн байхад онцгой үүрэгтэй.

Хобби ядаргааг арилгаж тайвшруулдаг тул хүн бүхэн чөлөөт цагаараа дуртай зүйлээ хийж байх нь хамгийн сайхан амралт.

Эссэ бичих агуу бөгөөд санаанд оромгүй 7 сануулга


1. Таны эссэг Олимпийн шүүгчид дүгнэхгүй. Эссэ бол гараагаа арван оноотой эхлээд, алдаа гаргах бүрт оноогоо хасуулдаг Олимпийн усан сэлэлт, эсвэл уран гимнастикийн үзүүлбэр биш. Эссэг гартаа улаан үзэг барьсан харгис шүүгч бус, сэтгэл догдлуулсан мэдээллийг хүлээж буй багш профессор уншина. Энэ хүн эссэний тань сэдэвт бус, харин таны тухай сэтгэгдэлээ тархиндаа бичиж, дүгнэлт хийх бөгөөд бүр ихдээ “энэ залуу надад үнэхээр таалагдаж байна” хэмээн уулга алдана.

2. Танд нэг гоц санаа байх ёстой. Энэ нь эхний зөвлөгөөнөөс урган гарна. Эссэг уншигч хүн асуултын дагуу гол санааг хэр гаргасан эсэхийг мэдэхийн тулд маш хурдан уншдаг. Иймт та мянга түмэнтээ таарах /бөх барилдах нь намайг анхаарлаа төвлөрүүлэхэд сургасан, эмээгийн үхлээс болж сарнай үнэртдэг болсон, би бусдад тус хүргэхийг хүсдэг учраас эхлээд өөртөө туслана/ санааг давтсан л бол хэдий сайн цэгцтэй бичигдсэн ч олигтой үнэлгээ авахгүй л болов уу. Үнэндээ, дэвшүүлсэн санаагаа хэт чамирхаж илэрхийлвэл тэр нь их нуршсан болдог.

3. Гол санаа тань өөриймсөг бөгөөд нүсэр биш байх ёстой. “Том сэдэв”-ээс аль болох зайлсхий. Ойрхи Дорнод дахь энх тайван, экологи, иргэний эрх ба хүний ерөнхий зан төрх гэх мэт илэрхий нүсэр гарчигаас гадна “ёс суртахуун”-аар жонхуудсан том санааны олон зуун жижиг хувилбаруудаас болгоомжлох хэрэгтэй. Өөрийн гэсэн, агуулга төгөлдөр, анхны санаагаа хадгалсан байвал санаа тань тод томруун болно. Ёс суртахууны асуудал хөндөн ярих гэж байгаа бол санаанд оромгүй, өвөрмөц бөгөөд өөртөө тохируулсан байдлаар бичих хэрэгтэй.
Амжилтгүй санаа: Намайг зусланд байхад нагац ах Харри маань үгүй болсныг эцэг, эх маань дуулгахад би тэрээр хичнээн энэрэнгүй, өгөөмөр хүн байсныг дурсан санасан.
Арай илүү хувилбар: Нагац ах Харриг нас барах үед эцэг, эх маань надад анх нас бие гүйцсэн хүн шиг хандсан юм. Тэгэхэд би зусланд амарч байсан ба тэд намайг оршуулганд явуулахаас амрах нь дээр биз гээд хоер долоо хоногийн дараа л сая тэрхүү гунигт мэдээг дуулгасан юм.
Сануулга: Зөв хувилбар бол, яриа нагац ах Харригийн тухай бус /тэр эссэний гол агуулга биш шүү дээ/, таны тухай өрнөх ёстой. Иймд та аль болох тодорхой хүрээнд өөрийн тухай өгүүлэн бичвэл зохино. Ийнхүү бичихдээ багшид чухам хэн болох, бие даасан болон өсөн дэвших тэмүүлэлтэй эсэхээ илэрхийлнэ. “Жинхэнэ” өгүүлэгдэхүүн нь нагац Харри ч биш, эцэг, эхтэйгээ маргасан тухайд ч биш, харин таны өсөн хөгжих хүсэл тэмүүлэл, чадвар дэвшлийн тухай юм.

4. Үлгэр-1: Сул чөлөөтэй бай, бүү тэвд. Багш профессорууд танд олонтаа зөвлөх боловч та ямарч дасгал, сургуулалтгүй бол ханын зураг зурах зураач эсвэл кинонд тоглох жүжигчин адил балмагдана. Ер нь зурах, жүжиглэх нь хүн бүр хийж чадах зүйл мэт боловч бэлтгэл, сургуулилтгүйгээр барахгүй ажил. Бичих ч бас үүнтэй мөн адил. Та өөртөө итгэлтэй болсон нөхцөлд л тайвширч чадах тул хэд хэдэн ноорог бичиж, мэдлэгтэй хүнээс зөвлөгөө авсаны дараа л сая сэтгэл өег болно гэсэн үг.

5. Үлгэр-2: Сул чөлөөтэй бай, бүү тэвд. Та өөрөө чухам хэн бэ? Бид өөрсдөө бие хүний хувьд олон төлөөлөл, хэсэг болдог. Тухайлбал, гэр бүлийн хувьд нэг, найз нөхдийн хувьд нэг, албан ёсны үйл явдалд нэг, мөн ганцаардсан үедээ бас нэг өөр бие хүн болдог. Найзуудтайгаа тэнэглэн тоглож байхад тань Polaroid-аар авхуулсан болон ахынхаа хурим дээр хамгийн аятайхан гарсан хоёр зургийн алийг нь багш илүүд үзэх бол. Та стратегийн шийдвэр гаргах хэрэгтэй. Та эдгээрийн аль нэг дүрийг сонгож, сайтар боловсруулан танилцуулах ёстой. Энэ бол амжилтад хүрэхэд хамгийн дөхөмтэй. Таныг хийж буй ажилдаа махаруу, онцгой хүн гэдгийг харуулах дүрийг сонгоно гэсэн үг юм.

6. Хайр дурлал бол хамгийн чухал нь биш ч, нэгэнт танд байгаа бол түүнийгээ гээж болохгүй. Ямар ч сэдвээр эвтэйхэн бичиж болох боловч, хамгийн их сэтгэгдэл төрүүлэхүйц сэдвийг сонго. Эргэлзээ бус хүсэл эрмэлзлэлийнхээ тухай бич. Өсвөр насныхны зовинол, ичгүүргүй явдлууд багш хүнд тун залхмаар байдаг тул үүнээс зайлсхийх хэрэгтэй. Та ямар нэг зүйлд сэтгэл татагддаг бол тэрхүү сэтгэл, итгэл үнэмшлээ тодорхой илэрхийлэн бич. Бага дүүдээ тэгтлээ хайртай биш бол яагаад гэдгээ мөн л хошигнол, сонирхолтой яриа, түүх, болсон явдал зэргээр тайлбарлан эссэн дээр өөрийн тухай аливаа чухал мэдээллийг хүргэж чадвал багшид үнэлэгдэх боломж тань төдийчинээ нэмэгдэнэ.

7. Эссэ бичигчдийн ховор хэрэглэх хоёр үр нөлөөтэй хийгээд чамирхуу хэрэгсэл
Харилцан яриа, ишлэл
Тааруухан хувилбар: Миний төгөлдөр хуурын багш, хатагтай Фон Крабб зөвхөн төгөлдөр хуур тоглохыг заагаад зогсохгүй амьдралд хэрэгтэй олон зөвлөгөөг хичээлээрээ өгсөн юм. Түүний англи хэл нэг их сайнгүй бөгөөд байгаа байдал нь хуучинсаг боловч би түүнийг үргэлж санах болно.

Илүү хувилбар: “Алекс, чамайг төгөлдөр хуурынхаа ард суун одоо л эхэлж байна гэж бодож байхад чинь бусад хүмүүсийн хувьд концерт аль эрт эхэлчихсэн байдаг. Тиймээс зөв сууж сур” гэж Фон Крабб хэлдэг. Тэр бүр анхныхаа өдөр л түүний араас өөр хоорондоо шивнэн “Хатагтай Фон Крабб бөмбөг” гэж дуудахгүй байхыг сануулж билээ. Гэвч бид яаж тэсэх вэ дээ. Бид шоолон ярилцдаг ч түүнийг хүндэтгэж бас эмээдэг байсан.

Сануулга: Эссэний бичилтэд хадагтай Фон Крабб гайхалтай байсан гэдгийг дагнан өгүүлбэл утга төгс болж үл чадна. Хоёр дахь бичилт түүний дутагдал биш, иш татсан зүйлээр илүү байгаа тул зохиогч буюу Алексын тухай ойлголт өгч, түүний талаар аятайхан сэтгэгдэл төрүүлж байна.
Уншигчийн сонирхолыг татна гэдэг бол эссэ бичигчийн бараг хамгийн гол зорилго, нууц түлхүүр нь юм. Танд илүү хувилбар хэмээх гарын авлагын адил бичих нь амаргүй. Үүнийг их сургуулийн профессорууд ч тэр бүр чаддаггүй. Гагцхүү ингэж бичихийг хичээж, эссэндээ гол дүрийн үгийг олж иш татвал өөрт тань тустай.

Жишээ: Эдгээр өгүүлбэрийн аль нь илүү вэ?
А. Би тэн хагаст нь дархан цаазтай, нөгөө хэсэгт нь томоохон эдлэн газар бүхий байшингуудтай том хотын захын нэгэн дүүрэгт суудаг.
Б. Би Бостноос 15 бээрийн зайтай орших Массачусетс муж улсын байгалийн үзэсгэлэнт дархан цаазат, хагас хэсэг нь хувийн эзэмшилд хамаарах эдэлбэр газар бүхий Линколны эдлэнд амьдардаг.
Сануулга: Хоёр өгүүлбэрийн Б нь арай илүү байна. Учир нь уншигчид хотын нэрийг сонирхох нь гарцаагүй. Америкийн агуу туужийн муу хувилбарт гардагийн адил “Миний аав том хотын том пүүст ажилдаг” гэж бүү бич. Үүнийхээ оронд Миний аав Вашингтон дахь “Арнолд ба Портер” хэмээх хуулийн том фирмд ажилладаг гэх нь дээр.
Мэдээж аливааг хэт дэлгэрүүлэн бичихэд аюул бий. “Хуулийн том фирм” гэдгийг “340 гишүүнтэй, 12 хотод салбартай /та хотуудыг нь нэрлэж болно/ хуулийн фирм” гэж болно л доо. Гэхдээ ийм хэт дэлгэрэнгүй мэдээллийг эссэнд оруулах нь тун ховор юм.
Кембрижийн Их Сургуулийн эссэн үйлчилгээний албаны заавраас.

Амжилт хэнд ирдэг вэ?


Амжилттай яваа хүмүүс өөрийгөө маш сайн мэддэг
Тэд өөрийнхөө юунд дуртай, юуг хийвэл амжилт олох, юуг хамгийн сайн хийж чаддаг, ямар авьяастай, түүнийгээ хэрхэн бусдад амжилттай санал болгохоо мэддэг. Тийм ч учраас тэдний хийсэн зүйлүүд үнэхээр чанартай болдог. Тухайлбал аав нь морь маллаж, малын хашаанд амьдарч, морины өвсөн дээр унтдаг байсан нэгэн хүү одоо америкийн хамгийн баян, нэр нөлөөтэй хүний нэг болжээ. Тэр морь маш сайн сургаж чаддагийнхаа ачаар морь сонирхдог, нэр нөлөөтэй, баячуудын дотны анд нь болжээ. Мөнгөтэй хүмүүс түүгээр морио сургуулахын тулд сарын өмнөөс захиалга өгдөг, морь худалдаж авахдаа хамт яваач гэж гуйдаг, манай эдлэн газарт амьдарч морийг минь арчлаад өгөөч гэж хүсэлт тавьдаг. Нэг ёсондоо тэр морь сургах ажлаа үнэхээр сайн хийдэг, өөрийнхөө үнэ цэнийг мэддэг, өөртөө итгэдэг, авьяас чадвараа бусадтай хуваалцдагийнхаа ачаар морины хашаанаас орд харшид амьдардаг болж чаджээ.

Амжилттай яваа хүмүүс өөртөө болон бусдад шаардлага тавьж чаддаг
Танил маань саяхан нэгэн компанийн борлуулалтын менежертэй гэрээ хийхдээ “Би энэ гэрээн дээр чинь гарын үсгээ зурж чадахгүй юм байна. Маш их алдаатай, бас гэрээний стандартаар бичээгүй байна. Дахин янзалж ир” гэж хэлэхийг би сонссон юм. Түүнд уг нь гэрээний үг үсгийн алдаа зэрэг нь нэг их хамаагүй л дээ. Тэр тогтмол хугацаанд чанартай бараа авч л байвал болно. Гэтэл тэр тэгж хандсангүй. Амжилттай яваа хүмүүс өөртөө ч, бусдад ч шаардлага тавьж чаддаг, байх ёстой хэм хэмжээг мөрдөж, бусдаар ч мөрдүүлж чаддагийнхаа ачаар амжилтад хүрдэг.

Амжилттай яваа хүмүүс бусдад туслахдаа үргэлж дуртай байдаг
Хөгшин настай болсон нэгэн эмээгийн бие нь эрс муудаж, аажмаар үхэж эхлэжээ. Тэр маш олон жилийн турш чадлынхаа хэрээр ядуучуудад тусалдаг байсан юм. Түүнээс бурхан “Чи үхэхээс айж байна уу” гэж асуув. Эмэгтэй “Үгүй ээ. Би айхгүй байна. Гэхдээ надад одоо үхэхэд ичгэвтэр байна. Би бусдын төлөө хангалттай их сайн зүйл хийж чадсангүй шүү дээ” гэж хариулжээ. Бурхан түүнд “Тэгвэл чи хэзээ ичгэвтэр бус боллоо гэж санагдана, тэр үедээ ирээрэй. Би чамд туслана” гэж хэлээд буцаав. Амжилттай явахыг хүсдэг хүн бүр энэ домгийг үргэлж санаж байхтун. Бусдад туслахдаа хэзээд дуртай байгаарай. Таныг цаанаас чинь аз ивээх болно.

Амжилттай хүмүүс өчүүхэн зүйлийг ч мартдаггүй
Тэд өөррүү нь залгасан хүмүүсрүү эргээд залгадаг. Тэд мэндчилгээ аваад баярлалаа гэж хэлэхээ мартдаггүй. Тэд өөрийнх нь амжилттай яваад тусладаг үйлчлэгч, манаач, түнш, найзууддаа баяраар талархлын мэндчилгээ бичихдээ дуртай байдаг. Тэд амжилт гэдэг бол өөрийг нь сайхан амьдрахад тусладаг өчүүхэн зүйлсээс бүрддэг гэдгийг мэддэг.

Амжилттай яваа хүмүүс өөрөө өөрийгөө зоригжуулж чаддаг
Миний нэг зохиолч найз байдаг юм. Тэр миний л мэдэхийн бараг 20 жилийн турш элдэв өгүүлэл, нийтлэл, ном бичиж сонин, сэтгүүл, хэвлэлийн компаниуд руу илгээсэн. Харамсалтай нь тэдгээрийг нь огт нийтлэдэггүй байв. Тэр энэ 20 жилийн хугацаанд сэтгэлээр унаж архинд орж үзсэн, эхнэртээ хаягдсан, дахиж хэзээ ч бичихгүй гэж шийдэж байсан. Гэхдээ тэр 20 жилийн дараа “Би заавал амжилт олно, энэ хэцүү давааг харин ч нэг даваад гарна шүү” гэж өөрөө өөрийгөө зоригжуулж чадсан юм. Хэдийгээр тэр маш орой ухаарсан ч өөрөө өөрийгөө зоригжуулж, итгүүлж чадсан нь хамгийн чухал. Өнөөдөр тэр манай хотын хамгийн шилдэг нийтлэлчдийн нэг. Харин та заавал миний найз шиг 20 жил азгүйтэх шаардлагагүй шүү дээ.

Амжилттай яваа хүмүүс өөртөө хайртай байдаг
Оскар Уайлд “Өөрөө өөрийгөө хайрлах нь урт хугацааны жаргалтай амьдралын эхлэл болдог” гэж хэлж байжээ. Бусдаар өөрийгөө хайрлуулах нь эхлээд өөрөө өөрийгөө хайрлахаас эхэлнэ, өөрөө өөрийнхөө үнэ цэнийг дээшлүүлэхээс эхэлнэ.

Амжилттай яваа хүмүүс амжилтанд хамаг чадлаараа тэмүүлдэг
Тэд хэзээд хамгийн том амжилтын төлөө л тэмүүлдэг. Найзуудтайгаа мөрийтэй тоглохдоо ч, хөл бөмбөгийн тэмцээнд оролцохдоо ч, сүлжээгээр контрстрайк тоглохдоо ч, бас компанийн дэд захирлын албан тушаалд өрсөлдөхдөө ч ялагч нь байхыг тэмүүлдэг. Тэд бүхий л зүйлд ялагч болохын төлөө тэмүүлдэгийнхээ ачаар талд нь ч болов амжилт олдог.

Амжилттай яваа хүмүүсийн мөрөөдөл нь том байдаг
Хүн бүр мөрөөдөж чаддаг. Гэхдээ маш цөөхөн нь мөрөөдлөө биелүүлдэг. Учир нь тэд маш их хөдөлмөрлөдөг. Майкл Делл “Амжилтанд хүрэхийн тулд лифтэнд суух хэрэгтэй. Хэрэв лифт эвдэрсэн байвал шатаар ч болов өгс. Ямар ч л байсан түүнд хүрэх хэрэгтэй” гэж хэлжээ. Үнэхээр ямар нэгэн өндөрлөгт хүрэхийн тулд та мөрөөдөх хэрэгтэй. Гэхдээ нэлээд том мөрөөдөх ёстой. Үүндээ хүрэхийн тулд өдөр бүр бага багаар урагшил. Нэг ч өдрийг байгаа байдалдаа өнгөрөөж болохгүй. Тэгээд ч амжилт гэдэг үгийн өмнө ажиллах гэдэг үг байдаг шүү дээ.

Амжилттай яваа хүмүүс амьдралын философитой байдаг
Элвис Преслигээс амьдралын философийнх нь тухай асуухад “Миний амьдралын философи маш энгийн. Хэн нэгнийг хайрлах хэрэгтэй. Ямар нэг зүйлийг хүлээх хэрэгтэй. Түүнийхээ төлөө ямар нэг зүйл хийх хэрэгтэй” гэж хариулжээ. Амжилттай яваа хүмүүс өөрийнхөө болон бусдын өмнө хариуцлага хүлээх ёстой гэдгээ мэддэг. Тэд амьдралын философитой байж, бусдад үлгэр дууриал болохуйцаар амьдардаг.

Амжилттай яваа хүмүүс өөрийн гэсэн шүтээнтэй байдаг
Энд “шүтээн” гэдгийг ямар нэг бурхныг тахиж, шүтэх гэдгээр бүү ойлгоорой. Харин ямар нэгэн ухаантай, амжилттай хүнийг өөрийн үлгэр дууриаллаа болгож, түүн шиг болохыг тэмүүлж амьдрах хэрэгтэй гэдгээр ойлгоорой. Миний нэг багш өөрийнхөө шүтээний тухай ярьсныг санаж байна. Түүний анхны шүтээн нь долоо хоногт тавхан долларын төлөө үүр цайхаас эхлүүлэн үдэш болтол ажилладаг зарц ээж нь байж. Харин нөгөө шүтээн нь дөрөвдүгээр ангийн боловсролтой ч, том гэр бүлээ тэжээхийн тулд гараа цэврүүттэл мод харуулддаг байсан мужаан аав нь. Энэ хүмүүс оройн хоолны ширээний ард хэзээ ч Аристотель, Сократын тухай ярьж байсангүй. Гэхдээ тэд, ажил хийж, цалин авч байгаа хүн үнэнч шударга ажиллах ёстой, хариуцсан ажлаа маш сайн хийх хэрэгтэй, түүнийхээ төлөө хариуцлага хүлээх ёстой, хамт ажилладаг хүмүүсээ хүндлэх хэрэгтэй гэдэг энгийн ёс зүйг хүүхдүүддээ сургачихсан байсан юм. Тийм ч учраас өнөөдөр хүүхдүүдийнх нь нэг нь Харвардын их сургуулийн хүндэт доктор болчихсон, миний өмнө хичээл зааж байна.

Бэрхшээлийг давж чаддаг
Амжилттай хүмүүс амьдралын бэрхшээлүүдийг сөрөн зогсож, даван туулахад байнгын хөдөлмөр нь тусалдаг гэж ярих дуртай. Тэд өмнөө зорилго тавиад, түүнийхээ биелэлтийг байнга хянадаг. Тэд хүрсэндээ сэтгэл ханаад зогсчихдоггүй. Тэд илүү өндөрт хүрэхийн тулд зогсолтгүй, улам эрч хүчтэй, хурдтай амжилладаг. Тэд унасан ч төд удалгүй хөл дээрээ босоод, шороогоо нэг гөвчихөөд дахиад л зүтгэж, мацаж эхэлдэг. Нэгэнт л зорьсон бол тэднийг юу ч зогсоодоггүй. Шавар шалбааг, бартаа саадын дундаас ч тэд гараад л ирдэг.

Эрүүл бас жаргалтай амьдралын нэг түлхүүр


Өдөр бүр тогтмол нэг алим идэх ... Үгүй юм аа. Энэ чинь аль хэдийнэ үеэ өнгөрөөсөн зүйл. Харин үүний оронд танд шинжлэх ухаанар бүрнээ батлагдсан урүүл, бас аз жаргалтай амьдрал өөд тэмүүлэх 10 алхмыг санал болгоё.

Лонх задлаарай
Дарсыг тогтмол хэрэглэх нь зүрх судасны өвчлөл, шүд хорхойтох, амьсгалын замын элдэв өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх эм болдог байна. Ялангуяа уоаан дарс нь хөгшрөлтийн эсрэг үйлчилгээ бүхий антиоксидантыг агуулдаг байна. Голландын нэгэн эрдэмтэн дарс уудаггүй эрчүүдийг өдөрт 100 гр улаан дарс хэрэглэдэг эрчүүдтэй харьцуулан судалжээ. Түүний судалгаагаар дарс хэрэглэдэг эрчүүд хэрэглэдэггүй эрчүүдээсээ зүрхний өвчлөлөөр 46% бага байжээ. Мөн, тогтмол зөв зохистой хэрэглэвэл ой тогтоолт сайжирдаг аж. Ямар ч сайн эмийг хэтрүүлбэл хор болно. Тйимээс өдөрт 50-100 граммаас хэтрүүлэлгүй хэрэглэх хэрэгтэй. Өдөрт хоёр хундагаас дээш дарс уух нь хөхний хорт хавдарт өртөх эрсдэлийг 82 хувиар нэмэгдүүлдэг байна.

Загасанд дургүй хэн байх вэ?
Дуртай юм чинь идээд л байж дээ. Дургүй байсан ч эрүүл сайхан амьдрахын тулд загасанд “дурлах” л хэрэг гарна. Загасны тосны найрлагад цусны эргэлтийг сайжруулах, хавдрыг эсэргүүцэх үйлччилгээтэй “Омега-3” хүчил байдаг. өдөрт ердөө 3 гр загасны тосыг хүнсэндээ хэрэглэхэд л зүрх судасны өвчлөлд өртөх магадлал 50%-аар буурдгийг эрдэмтэд хэдийнэ нотолжээ. Үүгээр ч зогсохгүй загасыг тогтмол хүнсэндээ хэрэглэх нь үе мөчний үрэвсэл, хавдрын эсрэг онцгой нөлөөтэй юм байна. Энэ төрлийн хүчил нь уураг тархинд ч сайнаар нөлөөлөхийн зэрэгцээ үрчлээний эсрэг үйлчилгээтэй аж. Жирэмсэн эмэгтэйчүүд загасны тосыг хэрэглэх нь удахгүй хорвоод мэндлэх бяцхан үрийнх нь сэтгэн бодох чадварт сайнаар нөлөөлдөг байна. Уг хүчлийг ихээр агуулсан байдаг салимон, хар амар, палтус зэрэг загасыг хүнсэндээ тогтмол хэрэглэхийг зөвлөе.

Хасахын төлөө
Өөхөн эд эсүүд чихрийн өвчин үүсгэх магадлал бүхий гормонуудыг боловсруулахаас гадна артерийн судасны хатуурал, зүрхний өвчин, хавдрын үүсвэр cytokine гэх эдийг бий болгодог байна. Мөн илүүдэл жинтэй байх нь зарим нэгэн хорт хавдрыг даллаж байдаг байна. Алгуур тайван, эрүүл зохистой аргаар илүүдэл жингээ хасахыг мэргэжилтнүүд байнга зөвлөдөг. Гэнэтийн хоолны дэглэм барьлаа гэхэд эхний хэдэн кг тураад, цаашдаа үр дүн өгөхөө больж , арьс сул унжина. Тиймээс хоолны хүнд дэглэм барьж , бие организмаа цочроолгүйгээр эрүүл, зөв хооллож, фитнесээр тогтмол цагаар хичээллэж илүүдэл жингээ хасаарай.

Тархинд ч бас дасгал хэрэгтэй.
Яг зөв. Бие махбодын нэгэн адил тархи ч бас дасгал хийгүй бол хөшүүн хойрго болдог аж. Тиймээс оюун ухаан шаардсан тоглоом наадгай тоглох нь эрүүл амьдралыг бэлэглэх бас нэгэн үндэс болох юм. Долоо хоногт дор хаяж нэг томхон үгийн сүлжээ бөглөж, утасны дугааруудыг аль болох цээжилж байхыг эрдэмтэд зөвлөж байна.

Шөнө ажиллах гэж үү?
Өдрийнхөө хийх ёстой зүйлийг шөнө л хийе хэмээн хойшлуулж байна уу? Муу л байна даа. Оройтож унтах нь илүүдэл жинтэй болохын нэгэн шалтгаан болно. Мэдээж стресс, ядарсан цонхигор арьс, нүдийг тань тойрсон хар зураас зэрэг сөрөг үр дагаврууд дутуу нойрыг дагалддаг нь нууц биш.

Ногоон цайтай мэндэлцгээе
Олон олон эрдэмтэн ногоон цайны ач тусыг шагшицгааж байна. Зүрх судасны өвчний эсрэг идэвхитэй тэмцэгч энэхүү цай танд залуу халуун насыг тань эргэн бэлэглэх болно. Ногоон цайнд антиоксидант агуулагддаг учраас өдөрт тогтмол нэг аягыг уухад л хөгшрөлтийн эсрэг илэрхий нөлөө үзүүлдэг гэнэ.

Испани хэл сурцгаая
Яагаад заавал Испани хэл гэж? Танд эрүүл амьдрал хэрэггүй гэж үү? Гадаад хэлтйг зөвхөн харилцааны хэрэглүүр болгон эзэмших нь эндүүрэл. Канадын хэсэг эрдэмтэд нэгээс дээш гадаад хэлээр ярих нь тархины цусан хангамжийг сайжруулдаг болохыг тогтоожээ. Гадаад хэлээр ярих үед хүний тархи эрэл хайгуулыг эрчимтэй хийдэг байна. Тиймээс ч цусны хангамж сайжирч, эрүүл амьдрахын үндэс болдог байна.

Эрчимтэй, эрчимтэй бас дахиад эрчимтэй...
Сексийн ач тусыг тоочоод ч баршгүй. Бид төдийгүй Эрдэмтэд ч сексийг дахин дахин уриалдаг. Америкийн эрдэмтэд Америк болон Европын орнуудын 3500-гаад хосуулын сексийн амьдралыг 10 жилийн туршид ажиглаж нэгэн дүгнэлтэд хүрсэн нь 7 хоногт дор хаяж гурван удаа секс хийдэг хосууд түүнээс бага тоогоор хийдэг бэлгийн харьцаанд ордог байсан бусад хосуудаас харьцангуй залуу, овор багатай байсан байна. Тиймээс залуу сайхан харагдахыг хэн бүхэнд дахин дахин сексийг уриалж байна.

Хөдлөөд бай
Хөдөлгөөн хийхийн ач холбогдлын талаар та, биднээр хэлүүлэлтгүй энд тэндээс тэртэй тэргүй олж мэдсэн гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Тэгвэл саяхан Америкийн Мэрилэндийн Их Сургуулийн хэсэг эрдэмтэд аэробикийн идэвхитэй дасгал сургуулилт нь ой санамжийг илтэд сайжруулдаг болохыг тогтоосон тухай дуулсан уу?

Шидэт үрэл
Сайхан арьсны нууц юунд оршдог вэ? С амин дэм. Калифорнийн Их Сургууль 11500 хүн дээр нэгэн судлагааг явуулсан байна. Судлагааны дүнгээс үзэхэд өдөрт 500 мг С амин дэм хэрэглэж, жүржийн шүүс ууж байсан эрэгтэйчүүдийн наслалт 5 жилээр, харин эмэгтэйчүүдийнх 1 жилээр уртсаж зүрхний өвчлөлд өртөх магадлал 25%-аар буурсан байжээ.

Friday, July 18, 2008

Цаг хугацааг удирдаж, үр дүнтэй өнгөрүүлэх арга


Цаг хугацаа бол эргэж олдохгүй бөгөөд буцааж, зогсоож, нэмж болдоггүй ганц зүйл. Цагийг хэр үр дүнтэй өнгөрүүлснээ дүгнэх хамгийн үр дүнтэй аргын нэг нь амьдралдаа хийж бүтээсэн зүйл хэр олон байгаагаа эргэж харах юм. Танд хийж бүтээсэн зүйл олон байвал цагийг үр ашигтай өнгөрүүлсэн гэсэн үг. Харин үүний эсрэг байгаа бол та одооноос эхлэн цаг хугацааг удирдаж, цагийг хэрхэн ур дүнтэй ашиглах доорх зөвлөгөөг амьдралдаа хэрэгжүүлээрэй.

-Эрүүл мэнддээ илүү их анхаарч, өөрийгөө арчил. Эрүүл хүнсээр хооллож, тогтмол цагт унтаж, өөртөө цаг гаргаж дуртай зүйлээ хийх нь ажлын талбарт эрч хүчтэй илүү үр дүнтэй байхад тусалдаг. Үргэлж арчилж сайн бензин хийж байсан машин илүү удаан эдэлгээтэй байдагтай адил та өөрийгөө сайн арчилвал урт наслана.

-Үргэлж ажилла, тасалдуулахаас зайлсхий. Ажлаа зай завсаргүй хийхийг оролд. Завсарлаад дахин эхлэхэд оюун ухаанаа дахин төвлөрүүлэх хэрэгтэй болдог. Байнга завсарлахад таны цаг хугацаа эрч хүч алга болно.

-Цаг үрэх зүйлсээс хол бай. Анхаарал сарниулж ажлаа хийхэд саад болох зүйлсийг эргэн тойрноосоо холдуул. Ингэснээр та илүү сайн төвлөрч үр дүнтэй ажиллах болно. Иймд хамт ажиллагсдадаа саад болохгүйг анхааруулж, утасны мессеж, интернэтийн чаатад хариу өгөлгүй өөрийгөө чөлөөл.

-Үр дүнгүй олон ажилд самгардсанаас чанартай цөөн ажил хий. Үүний тулд ажлаа бага багаар төлөвлөж, өдөр өдөрт нь хувааж хий.

-Ажлын төлөвлөгөө хуваарь гарга. Цаасан дээр компьютер дээрээ гаргасан ч болно.

-Хэрэгтэй цагт үгүй гэж хэлж сур. Та завгүй эсвэл тухайн сэдвээр хангалттай мэдээлэлгүй үед үгүй гэх хэрэгтэй. Ингэснээр таны ачаалал багасаж, өөрийн ажилдаа илүү их цаг гаргаж чадна.

-Ашиггүй ажил бүү хий. Өдөр тутмынхаа ажлаас ашиггүй хугацаа алдаж буйг нь хасч тухайн цагийг хамгийн сайнаар ашигла.

-Ажлаа автоматжуул. Ажил дээрээ ч гэртээ ч ажлыг чинь хөнгөвчлөх техник технологи хэрэглэ.

-Ажлаа бүгдийг нь өөрөө хийх гэж бүү оролд. Бусдад шилжүүлж болохыг нь даатгаж өг.

-Зарим ажлаа нэгтгэ. Дургүй ажлаа хийх үедээ өөрийн дуртай ямар нэг зүйлийг давхар хийх нь танд тааламжтай байх болно. Жишээ нь, биеийн хөдөлмөр хийж байх үедээ хөгжим сонсох ч юм уу

Цагийг үр дүнтэй өнгөрүүлэх дээрх зөвлөмжийг дагахаас гадна цаг хожих дараах 10 аргад бас суралцаарай.
1. Өглөө бүр 15 минутыг тухайн өдөр хийх зүйлсийнхээ жагсаалтыг гаргахад зарцуул. Эсвэл өмнөх орой нь юу хийхээ төлөвлө. Тэгвэл ажлаа эхнээс цэгцтэй тайван хийх боломжтой.

2. Үг нисэн одож цаас үлддэг.
Тиймээс бодож төлөвлөснөө тухай тухайн үед нь заавал цаасан дээр тэмдэглэ. Бичиж тэмдэглэх нь хийж гүйцэтгэхийн хагас гэдгийг бүү март.

3. Цаг үргэлж алхам алхмаар урагшил.
Хамгийн түрүүнд хийх зүйлсээ тодорхойлон амьдралдаа хэрэгжүүл.

4. Төлөвлөгөө хийх ажлаа байнга шалгаж нягтлан харж бай.
Ингэснээр ямар нэгэн төлөвлөгөө өөрчлөгдсөнөө харж цагаа дэмий өнгөрөөх хэрэггүй болно.

5. Байнга өдрийн тэмдэглэл хөтөлж, биелсэн биелээгүй ажлаа дор дор нь тэмдэглэ.


6. Албан өрөөндөө анхаарал сарниулах зүйлээс хол бай.
Ширээ чинь цонхны хажууд байдаг бол холдуулж тавих ч юм уу. Бас байнга дэмий зүйл ярьж таны цагийг хомсолдог хамтран ажиллагчаасаа хол бай.

7. Өнөөдөр би яавал зорилгодоо хурдан хүрэх вэ
гэдэг асуултыг өдөрт 10 удаа өөртөө заавал тавь.

8. Олон зүйл зэрэг барьж авах хэрэггүй.
Нэг ажилдаа анхаарлаа хандуулж заавал дуусгаад дараагийнхад нь ор.

9. Өөрийнхөө гаргасан шийдвэрт итгэлтэй байж бүхнийг өөрийнхөөрөө хий.
Бусдын үгийг дагаж цагаа дэмий алдах хэрэггүй.

10. Долоо хоног бүр хийх ажлынхаа төлөвлөгөөг заавал гаргаж бай.
Ингээд нэг дэх өдрөөс эхлэн ажлаа эмх цэгцтэй төлөвлөгөөнийхөө дагуу зөв эхлэх хэрэгтэй.

Monday, July 7, 2008

The Secret Girlfriend Weapon


There’s a psychological trick that will improve your bond and deepen his love (and yours). The pros explain.

According to a study, there’s a love habit that’s crucial to the health of your union: focusing on each other’s good qualities. Of course, that’s easier said than done. It’s normal to see more of your guy’s flaws over time — the key is not letting them infringe on your affection. “If you can organize your thoughts around his strengths, you’ll concentrate on him as a whole instead of on his imperfections,” says study author John Holmes, PhD, professor of social psychology at the University of Waterloo. He found that couples who do this stay together longer.

We’re not suggesting you try to love his annoying behavior. But you can learn to flip your thinking so you look to the positive. Here, three ways to master the girlfriend mind trick.

Prove Yourself Wrong
When you’re bugged by something small your guy has done, it may not be that action that’s getting under your skin — something may be eating away at you on a deeper level. By figuring out what that is, you can shift your thinking so you’re less agitated.

First, question why you’re upset. For example, say he takes hours to reply to your texts, and you assume he doesn’t care about you. “Find evidence that proves you wrong,” suggests Los Angeles therapist Shannon Fox, PhD. Maybe he asked about an important meeting you had or wrote you the sweetest card. “Pointing out the contrary helps keep the annoyance in proportion,” notes Fox.

Temper the Trash Talk
“Women bond by comparing their relationships — and all the accompanying problems — among one another,” says Fox. While chiming in with the “Oh, and then my guy did this...” chorus can be cathartic, constantly smashing him only puts you in a negative mind-set for the next time you see him. But never bitching is unrealistic, so if you’re going to complain, counter it with something great about him to keep it fair, says Fox. For example: “I hate when Mike gives one-word answers, but he does plan great dates, so it’s a fair trade.” This lets you connect with your pals but puts him in a balanced, realistic light in your mind.

ID the Upside
Whatever your dude does that makes you crazy, find the silver lining. He’s sloppy? Think about how this can benefit you. “Look at his messiness as synonymous with being laid-back and not controlling,” says Alon Gratch, PhD, author of If Men Could Talk. So he’ll probably let you make decisions like how to decorate the apartment. Niiice.

Another example: He’s not a talker. “Silent types tend to be calm and logical, which is good for you because he can help you sort out your problems in a reasonable way,” notes Gratch.

Just remember: In the end, you really do have a good catch.

Photo: Matthew Rodgers

10 Signs That You're Dating a Commitment-Ready Guy


Are you ready for a relationship that is going to lead somewhere without you being led on? It's time to start weeding out the commitment phobics and put your time and effort into men that are looking for the kind of relationship you want -- one that has a future. If you're interested in getting married, ignore these at your own risk. Here's what to look for:
1. His friends are married
If you are interested in a guy, check out his friends' left hands to see if they have wedding rings on.
"Research has show that if his friends are already married, he's more likely to get married."
Research has show that if his friends are already married, he's more likely to get married. If all of his friends are still single and in the "party-with-the-boys" phase, that's a bad sign.
2. He's financially secure
Studies show that men who own a home are more marriage-ready. A man who is generally financially stable, and has his ducks in a row, feels marriage is a practical next step for him.
3. He pursues you
The guy who is commitment-ready is going to initiate doing things with you. If you're emailing him and he takes days to email you back, if you have to text him to find out where he is, if you are always calling him, you're chasing a man who's probably not marriage-material.
4. He's willing to wait
Yes, research is telling us what we already know: If a guy gets to know you before getting intimate, he is more likely to commit.
5. He watches DVDs with you when you're sick
Taking care of you when you're sick shows that this guy isn't just in it for the fun and sex. If he wants to be with you in bad times, it's a sign he's in it for the long haul.
6. He gets to know your friends and family
A guy who is thinking long-term wants to truly get to know you. Seeing you interact with your family and friends helps him learn where you come from and more about who you are. The flip side of it is that he will also want you to get to know him! He'll want to see if you fit in with his family and friends. A guy who keeps you separate from the important people in his life is just playing around.
7. He says, "we" instead of "me"
When he switches from "me" to "we", that's a sign he's committing to you at a deeper level. If your guy is all, "I", "me", and "my" instead of "we" and "us" in conversations after you've been dating a while, his mindset is still in single guy mode.
8. He's not afraid of compromise
A commitment-ready guy is going to ask your opinion, consult you about decisions he needs to make, and has the ability to meet you half-way. A bull-headed guy who needs everything his way or it's the highway, isn't ready for the compromise that's naturally part of a mature relationship.

9. He doesn't need excuses
Commitment-phobic guys always have an excuse about why they can't be with you on Saturday night, why they didn't call, and why they aren't ready for a relationship right now. A commitment-ready guy doesn't need excuses, he just needs you.
10. He likes being in a long-term relationship
Some men like being in a monogamous relationship and some don't. The sooner you realize and accept this the better. If he complains all the time about needing space, treats you like a giant burden instead of a gift, and keeps talking about taking things slow, he's telling you he's not ready for a commitment. On the other hand, if he's done with the party scene, enjoys your "couple time" together, and has a strong sense of family, you've found a commitment-ready guy.

By Caroline Presno, Ed.D., P.C.C.

Saturday, July 5, 2008

6 things you should never say to a car salesman


In a car-buying transaction, even the nicest, most honest car salesman has interests that are very different from yours.

He's paid to sell you what his dealership has at as large a profit as possible. The better he does that, the more he, and the dealereship, make.

You, on the other hand, want the best car you can get at the best price you can get.

Welcome to capitalism. At some point, you have to negotiate those conflicting interests. As in all negotiations, there are certain things you definitely shouldn't let slip.

Working with Phil Reed, consumer advice editor at Edmunds.com, we boiled down the six things you least want to say when you're shopping for a car.

1. I love, love, love this car

Even if a car has your heartstrings in a white-knuckled stranglehold, never let on. Stay calm and pretend you're looking over a microwave oven.

By admitting that you're smitten, you've given a salesman - and the sales manager and everyone else in the process - the combination to your personal safe.

The salesman will, of course, sympathize and want to help you out. But he'll tell you the sales manager, you see, well... That's a really hot car and we had someone in here just the other day and... He just won't take less than...

They know you're not about to walk away. Bottom line: Cars you're not in love with are usually a lot cheaper.

2. I need to get a car by tomorrow

If there's anything worse than being in love, it's being in desperate need. Letting on that you need a set of wheels immediately is, basically, telling the salesman "I won't be thinking too much about any of this."

He knows you won't be looking too closely at the particulars of the deal and you aren't likely to drive across town to try to get a better price.

It also means you're more likely to accept whatever he shows you from the dealership's inventory even if it doesn't exactly suit you. In other words, you may be presenting yourself as an opportunity to unload a bit of slow-moving inventory.

Even if you really do need a car quickly, act like you have a month to decide. But you would consider buying today if you found a car that really pleases you at a price you like.

3. I need a monthly payment of...

It's understandable that many car shoppers are "payment shoppers." Most of us have no idea how much car we can afford except by looking at how much it would cost us each month.

But saying "I want a payment of less than $350 a month" is like going into a box store and asking for a two-inch box. You'll notice that some dimensions are missing. You could end up with a box that's 12 feet long.

Almost any given monthly payment is possible provided the loan is long enough and the downpayment is big enough. Over the course of, say, seven years, $350 a month can add up to a lot more than $350 a month for three or four years.

To understand how much car you can really afford, you need more than a monthly payment figure. Know what monthly payment you want, for how long and how much you want to pay up front. You also need a fairly good idea of what your trade-in is worth.

To keep it really simple, just figure out what price you can afford for the car -based on your monthly budget and trade-in value - and negotiate that one big number. Talk about downpayment and monthly payment and negotiate the value of your trade-in after that.

4. My trade-in's outside

A salesperson will usually want to know, early on, if you have a vehicle to trade in. If you tell him that you do and that it's parked, conveniently, right outside, he'll ask you for the keys.

That way the used car manager can assess its value while you're negotiating. It'll save time.

Well, he has a point there. But consider the downsides. You've just handed the salesperson your car keys and he's given them off to someone else.

Guess what's going to happen if you reach an impasse in the negotiations and decide it's time to leave. You'll have to ask for you car keys back. And, odds are good, they will have been misplaced.

You'll be negotiating a while longer.

5. I don't know anything about leasing

Even if you're never going to lease a car, you need to know about leasing, if only to know exactly why you're never going to lease a car.

That's because there's a good chance someone will try to sell you on the idea. And they might be right. It could be a good choice for you. But it probably isn't.

First of all, leasing makes sense only for people who know - really know - they will not be keeping a car for more than a few years.

Beyond that, you need to understand the terminology and costs of leasing beyond the monthly payments, the number salesperson will focus on. You need to know how many miles are included in the lease and if there's additional money you need to pay up front or at the close of the lease.

6. My credit's a little spotty

Many people underestimate their own credit rating - and they're the people who are big moneymakers for car dealers. Part of the interest you pay is shared with the dealership, so they might be pleased to confirm your belief that you don't qualify for a low interest rate.

To make sure you're getting the best financing deal, secure your own financing before you start shopping. Having another loan in place - one you can use if you don't like what the dealership is offering - gives you negotiating power. It also lets you know exactly what you qualify for.

In most cases, a dealership's finance office - working with a manufacturer-affiliated auto financing company - should be able to get you a more-than-competitive rate.

By Peter Valdes-Dapena, CNNMoney.com staff writer.